Cách chọn gà hay tổng hợp
1)QUÝ KÊ
Trước tiên phải nói sơ qua
Thế nào mới gọi Thần gà Linh kê
TỬ MỴ nằm ngũ như mê
Hai chân soải thẳng cánh xoè cần ngay
MỴ TRƯỜNG thường ngũ ban ngày
Ra sới vẩn ngũ ngũ hoài người ơi
Vào trận thì thật tuyệt vời
Đòn như búa bổ cựa thời độc ghê
Bỏ đi rồi lại chạy về
Đá đòn Hồi mã ôi ghê quá chừng
Đêm ngũ thì móc hai chân
Như Dơi đang ngũ trên từng nhánh cây
Gà ĐÀO thân bé gầy gầy
Dáng đi tướng đứng như bầy Thiên nga
Bộ lông thì thật mượt mà
Đòn đau hết biết cựa là lưởi đao
Đá đâm đâm đá như sau
Nhiều đòn chí tử đá vào hồ ba
Lưởi như lưởi Rắn thè ra
Ấy là giống quý tài ba dị thường
Ngũ Sắc đẹp đẻ dễ thương
Cựa đen Cựa trắng dể thường thua ai
Nhật Nguyệt chính là các ngài
Móng Thới đen trắng có tài đá ăn
Nguyệt Lân là cựa có răng
Xoắn như đinh ốc có lằn dọc ngang
Trong cánh vảy Rắn hàng hàng
Miệng thời hôi thúi mậy nàng chẵng ưa
Gà mà lông mọc lưa thưa
Phao câu không có chẵng vừa người ơi
Lông thời xơ xác tả tơi
Đó là gà Cúp gà Dơi ngang hàng
Gà mà miệng rộng tan hoang
Lưởi thụt trong cổ hào quang mờ mờ
Dưới chân có vảy bàn cờ
Thần kê ẩn tướng có ngờ được đâu
Gà mà có vảy dưới hầu
Lưởi đen hay bớt làm giàu người nuôi
Gà mà lông ngược lông xuôi
Lông Voi mọc ở sau đuôi gà tài
Hai màu mắt lại chẵng ngay
Mắt lớn mắt nhỏ gà tài có dư
Chân xanh mắt Ếch lừ lừ
Đá chết không chạy gà dư gan lỳ
Thanh Long gà chiến một khi
Quấn ngang cựa trái vảy liền với nhau
Gà Bịp nhưng lại có màu
Xanh xanh hai Ức gà nào hiếm hơn
Gà mà hai cựa hai bên
Bên cứng bên sút gà Thần chẵng chơi
Gà mà không thích "chơi bời "
Cứ lo rượt mái tơi bời mới "chơi "
Trước tiên phải nói sơ qua
Thế nào mới gọi Thần gà Linh kê
TỬ MỴ nằm ngũ như mê
Hai chân soải thẳng cánh xoè cần ngay
MỴ TRƯỜNG thường ngũ ban ngày
Ra sới vẩn ngũ ngũ hoài người ơi
Vào trận thì thật tuyệt vời
Đòn như búa bổ cựa thời độc ghê
Bỏ đi rồi lại chạy về
Đá đòn Hồi mã ôi ghê quá chừng
Đêm ngũ thì móc hai chân
Như Dơi đang ngũ trên từng nhánh cây
Gà ĐÀO thân bé gầy gầy
Dáng đi tướng đứng như bầy Thiên nga
Bộ lông thì thật mượt mà
Đòn đau hết biết cựa là lưởi đao
Đá đâm đâm đá như sau
Nhiều đòn chí tử đá vào hồ ba
Lưởi như lưởi Rắn thè ra
Ấy là giống quý tài ba dị thường
Ngũ Sắc đẹp đẻ dễ thương
Cựa đen Cựa trắng dể thường thua ai
Nhật Nguyệt chính là các ngài
Móng Thới đen trắng có tài đá ăn
Nguyệt Lân là cựa có răng
Xoắn như đinh ốc có lằn dọc ngang
Trong cánh vảy Rắn hàng hàng
Miệng thời hôi thúi mậy nàng chẵng ưa
Gà mà lông mọc lưa thưa
Phao câu không có chẵng vừa người ơi
Lông thời xơ xác tả tơi
Đó là gà Cúp gà Dơi ngang hàng
Gà mà miệng rộng tan hoang
Lưởi thụt trong cổ hào quang mờ mờ
Dưới chân có vảy bàn cờ
Thần kê ẩn tướng có ngờ được đâu
Gà mà có vảy dưới hầu
Lưởi đen hay bớt làm giàu người nuôi
Gà mà lông ngược lông xuôi
Lông Voi mọc ở sau đuôi gà tài
Hai màu mắt lại chẵng ngay
Mắt lớn mắt nhỏ gà tài có dư
Chân xanh mắt Ếch lừ lừ
Đá chết không chạy gà dư gan lỳ
Thanh Long gà chiến một khi
Quấn ngang cựa trái vảy liền với nhau
Gà Bịp nhưng lại có màu
Xanh xanh hai Ức gà nào hiếm hơn
Gà mà hai cựa hai bên
Bên cứng bên sút gà Thần chẵng chơi
Gà mà không thích "chơi bời "
Cứ lo rượt mái tơi bời mới "chơi "
Đạp mái thì đạp trên trời
Đầu thời không cắn lạ đời ghê chưa
Khai Vương gà quý chẵng vừa
Ngay bên dưới cựa nứt bừa bốn vân
Gà mà có cựa sừng Lân
Vành Nguyệt-Hổ Trảo khó lần nào thua
Gà như có ngãi có bùa
Đêm gáy họng sáng gọi đùa gà Ma
Gà Mái không đẽ trong nhà
Bươi hang để đẽ chính là Thần kê
Gà mà cứ hể đêm về
Từng cơn gáy thúc Linh kê có thừa
Gà mà như thể mắc mưa
Xác xơ xơ xác chẵng vừa gà Te
Bồng lên "tục tục " bên hè
Quý kê chính thực gà nghề vô song
Gà mà khi ngũ xù lông
Đó là gà Nhím nước đầy phát huy
Ra tài ra nghệ đến khi
Nước rút cạn lán gà thì phải thua
Nước lớn thì cứ thi đua
Nước ròng mau chạy kẻo thua thấy bà
Gà mà không ngũ trong nhà
Ngủ bờ ngủ bụi cũng là gà hay
Giống trên được gọi gà thầy
Bớt son dưới chậu gà hay vô cùng
******
Gà mà đá độ thật may
Duyên trường Ngũ Sắc chính ngài đó đa
Giáp Cần quả thật tài ba
Đầu đầy mưu lược ấy là Linh kê
Lưởi đen lưởi bớt thì mê
Linh kê ẩn tướng mà chê thật "khùng "
Gáy bảy tiếng giọng chẳng run
Tiếng rít như Lợn cùng chung gà tài
Nội Hoa Đăng vẩn miệt mài
Song song vảy ngón chạy dài tận trên
Hai chân vảy ấy hai bên
Ngài là Thần tướng ngồi trên họ gà
Đại Giáp ngậm vảy ngâm nga
Đóng ngang với cựa đó là Quí kê
Đá đòn nặng cựa khỏi chê
Đá thương địch thủ mang về chết ngay
Sau đây xin được trình bày
Vảy tốt vảy xấu đóng trên cán gà
Đầu thời không cắn lạ đời ghê chưa
Khai Vương gà quý chẵng vừa
Ngay bên dưới cựa nứt bừa bốn vân
Gà mà có cựa sừng Lân
Vành Nguyệt-Hổ Trảo khó lần nào thua
Gà như có ngãi có bùa
Đêm gáy họng sáng gọi đùa gà Ma
Gà Mái không đẽ trong nhà
Bươi hang để đẽ chính là Thần kê
Gà mà cứ hể đêm về
Từng cơn gáy thúc Linh kê có thừa
Gà mà như thể mắc mưa
Xác xơ xơ xác chẵng vừa gà Te
Bồng lên "tục tục " bên hè
Quý kê chính thực gà nghề vô song
Gà mà khi ngũ xù lông
Đó là gà Nhím nước đầy phát huy
Ra tài ra nghệ đến khi
Nước rút cạn lán gà thì phải thua
Nước lớn thì cứ thi đua
Nước ròng mau chạy kẻo thua thấy bà
Gà mà không ngũ trong nhà
Ngủ bờ ngủ bụi cũng là gà hay
Giống trên được gọi gà thầy
Bớt son dưới chậu gà hay vô cùng
******
Gà mà đá độ thật may
Duyên trường Ngũ Sắc chính ngài đó đa
Giáp Cần quả thật tài ba
Đầu đầy mưu lược ấy là Linh kê
Lưởi đen lưởi bớt thì mê
Linh kê ẩn tướng mà chê thật "khùng "
Gáy bảy tiếng giọng chẳng run
Tiếng rít như Lợn cùng chung gà tài
Nội Hoa Đăng vẩn miệt mài
Song song vảy ngón chạy dài tận trên
Hai chân vảy ấy hai bên
Ngài là Thần tướng ngồi trên họ gà
Đại Giáp ngậm vảy ngâm nga
Đóng ngang với cựa đó là Quí kê
Đá đòn nặng cựa khỏi chê
Đá thương địch thủ mang về chết ngay
Sau đây xin được trình bày
Vảy tốt vảy xấu đóng trên cán gà
Án Thiên là vảy tài ba
Song Cúc dưới chậu cũng là thường thôi
Phủ Địa vảy ấy ôi thôi
Đá cho địch thủ phải lòi hầu ra
Hai chân Án-Phủ đó là
Tứ Trực chính nó tài ba dị thường
Hoa Mai chậu thật dễ thương
Chuyên đá gốc cổ chẵng nương đó mà
Vảy dưới chậu lại hở ra
Đó là Rọc Chậu nuôi mà uổng công
Hổ Đao đệ nhất cầu mong
Hổ Đao đệ nhị còn trông mong gì
Ám Long là cái chi chi
Còn gọi vảy Yến mấy khi thua tài
Ác Tinh màu đỏ đẹp thay
Thường khi đánh đấm đòn tài đòn quăng
Hạ địch thủ chẳng khó khăn
Đó là Linh Giáp Tử rằng độc ghê
Nhân Tự Thới thật là mê
Có đòn móc mắt ai chê bao giờ
Vảy Thất Bát ai đâu ngờ
Đá dở như hạch chỉ chờ cà ri
Nhân Tự Biên là cái thứ chi
Đá đòn hiểm độc địch thì phải thua
Gà nầy khi gặp phải mua
Chân mang Đại Giáp địch thua chạy dài
Dưỡng nuôi chăm sóc hằng ngày
Bồng lên Túc Túc tương lai huy hoàng
Vảy trơn vảy đóng hai hàng
Biên-Kẽm-Hậu tốt là chàng Tam Vinh
Giáp Vy Đao chớ có khinh
Ra đòn hiểm độc cựa tin chết gà
Lưởng Ngọc Song Cước thì ra
Liên hoàn tam tứ cả nhà phải kinh
Song Cúc dưới chậu cũng là thường thôi
Phủ Địa vảy ấy ôi thôi
Đá cho địch thủ phải lòi hầu ra
Hai chân Án-Phủ đó là
Tứ Trực chính nó tài ba dị thường
Hoa Mai chậu thật dễ thương
Chuyên đá gốc cổ chẵng nương đó mà
Vảy dưới chậu lại hở ra
Đó là Rọc Chậu nuôi mà uổng công
Hổ Đao đệ nhất cầu mong
Hổ Đao đệ nhị còn trông mong gì
Ám Long là cái chi chi
Còn gọi vảy Yến mấy khi thua tài
Ác Tinh màu đỏ đẹp thay
Thường khi đánh đấm đòn tài đòn quăng
Hạ địch thủ chẳng khó khăn
Đó là Linh Giáp Tử rằng độc ghê
Nhân Tự Thới thật là mê
Có đòn móc mắt ai chê bao giờ
Vảy Thất Bát ai đâu ngờ
Đá dở như hạch chỉ chờ cà ri
Nhân Tự Biên là cái thứ chi
Đá đòn hiểm độc địch thì phải thua
Gà nầy khi gặp phải mua
Chân mang Đại Giáp địch thua chạy dài
Dưỡng nuôi chăm sóc hằng ngày
Bồng lên Túc Túc tương lai huy hoàng
Vảy trơn vảy đóng hai hàng
Biên-Kẽm-Hậu tốt là chàng Tam Vinh
Giáp Vy Đao chớ có khinh
Ra đòn hiểm độc cựa tin chết gà
Lưởng Ngọc Song Cước thì ra
Liên hoàn tam tứ cả nhà phải kinh
Nhân Tự Đầu Hổ thật xinh
Ngón Ngọ sát móng có hình chử Nhân
Dặm Ngoại Cán chưa có lần
Đừng mơ chữ thắng chữ bần có ngay
Đôi ba hồ địch chạy dài
Đó là Phản Hậu đa tài người ơi
Tứ Trụ Giáp như chào mời
Địch mà giao đấu rồi đời chiến kê
Ám Nguyệt Chỉ thấy thì mê
Gối trêncó chỉ vân vê Quách Thành
Giao Long-Nhật Thới tung hoành
Thần Lực Chi Bái gà sanh đòn tài
Phòng Đao Giáp Thới thật may
Tài ba xuất chúng cựa thay đao tài
Gà nầy cảm thấy thương ngay
Giáp Cần quý lắm là ngài Linh kê
Gà nầy xin chớ có chê
Trên cao dưới thấp đề huề cựa linh
Xiên Đao xin chớ có khinh
Cụa như tên bắn bỏ mình như chơi
Huyền Châm-Gạc Thập như mời
Cựa đâm chân đá xong đời chiến kê
Dưới chân có vảy miển chê
Đó là Địa Giáp Linh kê là ngài
Ác Hổ Báo khéo phơi bày
Móng Ngọ có chấm tài cao hung tàn
Lộc Điền Tự cho chẵng màng
Nhật Thần-Hổ Khẩu thì mang đem về
Hàm Long-Yểm Nguyệt chớ chê
Tam Tài-Tứ Quý là kê có tài
Văn Võ Song Toàn có ngày
Vang danh khắp chốn gà hay lẩy lừng
Nhân Tự Đầu Hổ đáng mừng
Có tài đặc biệt lẩy lừng nọ kia
Phủ Hành Song hai Phủ Địa
Hoành Khai hai Vấn tài kia phải nhường
Ngón Ngọ sát móng có hình chử Nhân
Dặm Ngoại Cán chưa có lần
Đừng mơ chữ thắng chữ bần có ngay
Đôi ba hồ địch chạy dài
Đó là Phản Hậu đa tài người ơi
Tứ Trụ Giáp như chào mời
Địch mà giao đấu rồi đời chiến kê
Ám Nguyệt Chỉ thấy thì mê
Gối trêncó chỉ vân vê Quách Thành
Giao Long-Nhật Thới tung hoành
Thần Lực Chi Bái gà sanh đòn tài
Phòng Đao Giáp Thới thật may
Tài ba xuất chúng cựa thay đao tài
Gà nầy cảm thấy thương ngay
Giáp Cần quý lắm là ngài Linh kê
Gà nầy xin chớ có chê
Trên cao dưới thấp đề huề cựa linh
Xiên Đao xin chớ có khinh
Cụa như tên bắn bỏ mình như chơi
Huyền Châm-Gạc Thập như mời
Cựa đâm chân đá xong đời chiến kê
Dưới chân có vảy miển chê
Đó là Địa Giáp Linh kê là ngài
Ác Hổ Báo khéo phơi bày
Móng Ngọ có chấm tài cao hung tàn
Lộc Điền Tự cho chẵng màng
Nhật Thần-Hổ Khẩu thì mang đem về
Hàm Long-Yểm Nguyệt chớ chê
Tam Tài-Tứ Quý là kê có tài
Văn Võ Song Toàn có ngày
Vang danh khắp chốn gà hay lẩy lừng
Nhân Tự Đầu Hổ đáng mừng
Có tài đặc biệt lẩy lừng nọ kia
Phủ Hành Song hai Phủ Địa
Hoành Khai hai Vấn tài kia phải nhường
Khôn lanh cắn mổ đòn thương
Ăn miếng trả miếng tam thương cổ đầu
Phủ Thành Kích thật là mầu
Trong đời ăn độ gà mau vô cùng
Yểm Địa thì thật là hung
Ngón Ngọ vảy nhỏ dặm tung dặm vào
Sất gốc chậu thật là mầu
Cựa đâm rất độc đòn đau ối chà
Xanh Đen Vàng Nghệ thế là
Dưới cựa vảy Trắng họ gà phải kinh
Một vảy Trắng đẹp lung linh
Đó là Bạch Giáp ai khinh bao giờ
Độc Giáp ít có ai ngờ
Đóng ngang ở cựa trông chờ hồ ba
*****
Song Liên Tự ăn Liên Giáp
Ăn luôn Hổ Khẩu "cháp" luôn Nhật Thần
Hàm Long chắc phải xa dần
Đòn hay tài hiếm không bằng Song Liên
Bán Nguyệt Nội đá như điên
Gà tài tung cước đòn thiêng đó mà
Dặm Ngoại Cán thì không tha
Mang đi cắt tiết cả nhà cùng xơi
Lục Kiết Giáp thật thảnh thơi
Vảy Khô Biên đỏ mà mời vô đây
Háng Biên bên dưới như vầy
Đầu như mủi giáo dễ gây luỵ phiền
Văn Án Đồng Giao đảo điên
Đá hầu-sỏ-mé gà liền bị thương
Song Âm Song Dương hai đường
Hai Án Thiên gối thêm thương gà tài
Nói qua về Tứ Hoành Khai
Đâu Đầu Nhịn Miệng mà may nổi gì
Ngậm Thẻ là cái thứ chi
Vô đòn vô lối đá thì tứ tung
Khai tiền hàng Ngoại bất dung
Gà chơi không được nếu dùng thì thua
Có thêm Khai Hậu thì mua
Khai Tiền Bể Hậu chân Vua gà tài
Nát Gối thì tạm dùng thay
Còn như Nhược Giáp là tay kém tài
Ngón Thới cũng có hình hài
Khép Nách vào chậu nuôi hoải uổng công
Hoàng Thành Chỉ Địa thì mong
Lộc Điền Ngoại chớ mong vảy nầy
Hoành Không thì tật không may
Duyên trường chẳng có mà tài cũng không
Vảy tài vảy quý Mai Hồng
Màu chân ba sắc đừng hòng đá thua
Độc Biên gà có cứ mua
Gà đá độc hiểm chẳng vừa người ơi
Thư Hùng Kê như chào mời
Chân Đen Chân Trắng hay Xanh với Vàng
Thập Cựa vảy đóng một hàng
Hình Vuông nho nhỏ đóng ngang cựa gà
Gà mà bạo ác đó là
Đá chết địch thủ tên là Liên Châu
Âm Minh Hùng Đoản là đâu
Tiếng cuối gáy ngắn có câu gan bền
Đòn độc gà địch phải rên
Âm Minh Thư Đoản phải nên nuôi dùng
Toàn Văn Vỏ Âm Minh Trung
Kế là Âm Minh Đoản cùng tài với trên
Người ơi xin nhớ đừng quên
Gà tài xui cũng thua tiền đó nha
Đá ít thì còn cái nhà
Đá mà tiền lớn chắc là Cái Bang
Ăn miếng trả miếng tam thương cổ đầu
Phủ Thành Kích thật là mầu
Trong đời ăn độ gà mau vô cùng
Yểm Địa thì thật là hung
Ngón Ngọ vảy nhỏ dặm tung dặm vào
Sất gốc chậu thật là mầu
Cựa đâm rất độc đòn đau ối chà
Xanh Đen Vàng Nghệ thế là
Dưới cựa vảy Trắng họ gà phải kinh
Một vảy Trắng đẹp lung linh
Đó là Bạch Giáp ai khinh bao giờ
Độc Giáp ít có ai ngờ
Đóng ngang ở cựa trông chờ hồ ba
*****
Song Liên Tự ăn Liên Giáp
Ăn luôn Hổ Khẩu "cháp" luôn Nhật Thần
Hàm Long chắc phải xa dần
Đòn hay tài hiếm không bằng Song Liên
Bán Nguyệt Nội đá như điên
Gà tài tung cước đòn thiêng đó mà
Dặm Ngoại Cán thì không tha
Mang đi cắt tiết cả nhà cùng xơi
Lục Kiết Giáp thật thảnh thơi
Vảy Khô Biên đỏ mà mời vô đây
Háng Biên bên dưới như vầy
Đầu như mủi giáo dễ gây luỵ phiền
Văn Án Đồng Giao đảo điên
Đá hầu-sỏ-mé gà liền bị thương
Song Âm Song Dương hai đường
Hai Án Thiên gối thêm thương gà tài
Nói qua về Tứ Hoành Khai
Đâu Đầu Nhịn Miệng mà may nổi gì
Ngậm Thẻ là cái thứ chi
Vô đòn vô lối đá thì tứ tung
Khai tiền hàng Ngoại bất dung
Gà chơi không được nếu dùng thì thua
Có thêm Khai Hậu thì mua
Khai Tiền Bể Hậu chân Vua gà tài
Nát Gối thì tạm dùng thay
Còn như Nhược Giáp là tay kém tài
Ngón Thới cũng có hình hài
Khép Nách vào chậu nuôi hoải uổng công
Hoàng Thành Chỉ Địa thì mong
Lộc Điền Ngoại chớ mong vảy nầy
Hoành Không thì tật không may
Duyên trường chẳng có mà tài cũng không
Vảy tài vảy quý Mai Hồng
Màu chân ba sắc đừng hòng đá thua
Độc Biên gà có cứ mua
Gà đá độc hiểm chẳng vừa người ơi
Thư Hùng Kê như chào mời
Chân Đen Chân Trắng hay Xanh với Vàng
Thập Cựa vảy đóng một hàng
Hình Vuông nho nhỏ đóng ngang cựa gà
Gà mà bạo ác đó là
Đá chết địch thủ tên là Liên Châu
Âm Minh Hùng Đoản là đâu
Tiếng cuối gáy ngắn có câu gan bền
Đòn độc gà địch phải rên
Âm Minh Thư Đoản phải nên nuôi dùng
Toàn Văn Vỏ Âm Minh Trung
Kế là Âm Minh Đoản cùng tài với trên
Người ơi xin nhớ đừng quên
Gà tài xui cũng thua tiền đó nha
Đá ít thì còn cái nhà
Đá mà tiền lớn chắc là Cái Bang
2. CÁCH CHỌN GÀ
***Đầu Gà:
Đầu cần thì phải bằng nhau
Đầu to cần nhỏ sao mau hở trời ?
Đầu bằng ngang như đón mời
Anh chàng sinh thế đến chơi với mình
Gà mặt Lọ dử thành tinh
Đầu hẹp nhút nhátcứ rình chạy ngang
Anh mặt Cóc lại có gan
Đá lâu bền sức đánh tan gà thù
Trên nhìn xuống to chù ù
Sinh ra chậm chạp cho dù dưởng nuôi
Đầu vừa mắt sâu thôi rồi
Thầy Rùa mà đá công toi đó mà
Chí bất thoái chẳng có la
Coi thường sống chết thật là gan thay
Anh chàng nầy thật là ai ?
Là chàng mắt lớn nằm ngoài cái khuôn
Gò lồi trên má luôn luôn
Đá trên đá dưới cho tròn chiến kê
***Mỏ Gà:
Còn cái Mỏ thì sao ni ?
Mỏ như gà Mái cắn thì thật nhanh
Phải cho biết rõ ngọn ngành
Hơi cong Mỏ ngắn thật lành người ơi
Mỏ Sỏ thì cắn nhanh rồi
Mỏ quập không tốt cắn nhồi được đâu
Ba là bền vững thật mầu
Cắn tuy hơi chậm chứ đâu có thường
***Mồng Gà:
Mồng thẳng dựng đứng thì thương
Mồng mà có lổ tìm đường tránh ngay
Lổ ngay sọ thì có ngày
Thua tiền gà chết thương thay phận gà
Hoa Sung phải nhỏ đó nha
Mồng Vua cao quý là gà khỏi chê
Trông đẹp mắt lại đa nghề
Tông dòng nếu khá đê mê họ gà
Không to không nhỏ đó mà
Chỉ thiên ba cạnh ấy là Mồng Dâu
Đa số chẳng đánh trên đầu
Đó là mồng Trích mồng Dâu đánh hầu
***Mắt Gà:
Gà mà có mắt thật sâu
Ra đòn chậm chạp là câu thầy Rùa
Mắt bằng ngang chớ có mua
Anh nầy Thỏ đế chạy đua là nghề
Màu mắt nhìn thấy phải mê
Trắng dã lỳ lợm khỏi chê gà nầy
Đòn độc gan dạ là đây
Lại thêm anh nữa cùng bầy anh trên
Vàng Thau xin chớ có quên
Hung hăng dữ tợn tên anh là Lỳ
Vàng đất đốm đen lạ kỳ
Là anh mắt Ếch mấy khi chạy dài
Mắt đen cá Lóc không may
Đang đá bỏ chạy thật cay đắng lòng
Mắt lửa thì thật là mong
Mắt Xanh lẩn Trắng gà tông có tài
Mắt Vàng mà lại không ngay
Yếu hơi yếu sức đòn tài cũng không
Chân Xanh mắt Bạc cầu mong
Vàng Thau cũng tốt còn trông đợi gì ?
Người ơi xin nhớ khắc ghi
Độc Long gà quý từ khi lọt lòng
***Cánh Gà:
Cánh dài phủ khỏi phao câu
Cánh xệ thưa mỏng sức đâu có nhiều
Ngũ Sắc cần có một điều
Lưu Linh mười tám chia đều hai bên
Bên hông cánh thẳng thì nên
Nhô cao hai cánh đừng quên vai bằng
Hai cánh xả xuống như rằng
Thấy thân tròn lẵng là thằng yếu hơi
Lông đầu cánh kín đừng lơi
Mặt trong ôm sát với hông gà tài
***Đuôi Gà:
Nguyệt Cung từng khúc trắng tinh
Ẩn trong không thấy thấy hình mặt trăng
Lưởi Liềm trông đẹp đó chăng
Phản Vỷ đá tốt nhớ rằng người ơi
Khi chịu đá đá tới nơi
Phần thắng ắt có rạng ngời danh thơm
Vào khuya khi bị đòn "bơm "
Hoảng hồn mất vía lồm cồm chạy đi
Lông đuôi cánh quạt ấy thì
Giống đuôi gà Mái mấy khi tốt lành
Phao câu to chớ có mong manh
Gà thừa sức khoẻ cạnh tranh với gà
Phao câu rời thì thhật ra
Gà nầy yếu sức khó mà đứng lâu
Trắng tuyền một cọng thì sao ?
Bạch Linh đó chứ thật mầu gà xinh
Lá Dừa một bó chớ khinh
Có đòn đá hiểm bỏ mình gà kia
Phao câu nhỏ chớ mua vìa
Chỉ vài hồ đá thành bia đở đòn
***Đầu Gà:
Đầu cần thì phải bằng nhau
Đầu to cần nhỏ sao mau hở trời ?
Đầu bằng ngang như đón mời
Anh chàng sinh thế đến chơi với mình
Gà mặt Lọ dử thành tinh
Đầu hẹp nhút nhátcứ rình chạy ngang
Anh mặt Cóc lại có gan
Đá lâu bền sức đánh tan gà thù
Trên nhìn xuống to chù ù
Sinh ra chậm chạp cho dù dưởng nuôi
Đầu vừa mắt sâu thôi rồi
Thầy Rùa mà đá công toi đó mà
Chí bất thoái chẳng có la
Coi thường sống chết thật là gan thay
Anh chàng nầy thật là ai ?
Là chàng mắt lớn nằm ngoài cái khuôn
Gò lồi trên má luôn luôn
Đá trên đá dưới cho tròn chiến kê
***Mỏ Gà:
Còn cái Mỏ thì sao ni ?
Mỏ như gà Mái cắn thì thật nhanh
Phải cho biết rõ ngọn ngành
Hơi cong Mỏ ngắn thật lành người ơi
Mỏ Sỏ thì cắn nhanh rồi
Mỏ quập không tốt cắn nhồi được đâu
Ba là bền vững thật mầu
Cắn tuy hơi chậm chứ đâu có thường
***Mồng Gà:
Mồng thẳng dựng đứng thì thương
Mồng mà có lổ tìm đường tránh ngay
Lổ ngay sọ thì có ngày
Thua tiền gà chết thương thay phận gà
Hoa Sung phải nhỏ đó nha
Mồng Vua cao quý là gà khỏi chê
Trông đẹp mắt lại đa nghề
Tông dòng nếu khá đê mê họ gà
Không to không nhỏ đó mà
Chỉ thiên ba cạnh ấy là Mồng Dâu
Đa số chẳng đánh trên đầu
Đó là mồng Trích mồng Dâu đánh hầu
***Mắt Gà:
Gà mà có mắt thật sâu
Ra đòn chậm chạp là câu thầy Rùa
Mắt bằng ngang chớ có mua
Anh nầy Thỏ đế chạy đua là nghề
Màu mắt nhìn thấy phải mê
Trắng dã lỳ lợm khỏi chê gà nầy
Đòn độc gan dạ là đây
Lại thêm anh nữa cùng bầy anh trên
Vàng Thau xin chớ có quên
Hung hăng dữ tợn tên anh là Lỳ
Vàng đất đốm đen lạ kỳ
Là anh mắt Ếch mấy khi chạy dài
Mắt đen cá Lóc không may
Đang đá bỏ chạy thật cay đắng lòng
Mắt lửa thì thật là mong
Mắt Xanh lẩn Trắng gà tông có tài
Mắt Vàng mà lại không ngay
Yếu hơi yếu sức đòn tài cũng không
Chân Xanh mắt Bạc cầu mong
Vàng Thau cũng tốt còn trông đợi gì ?
Người ơi xin nhớ khắc ghi
Độc Long gà quý từ khi lọt lòng
***Cánh Gà:
Cánh dài phủ khỏi phao câu
Cánh xệ thưa mỏng sức đâu có nhiều
Ngũ Sắc cần có một điều
Lưu Linh mười tám chia đều hai bên
Bên hông cánh thẳng thì nên
Nhô cao hai cánh đừng quên vai bằng
Hai cánh xả xuống như rằng
Thấy thân tròn lẵng là thằng yếu hơi
Lông đầu cánh kín đừng lơi
Mặt trong ôm sát với hông gà tài
***Đuôi Gà:
Nguyệt Cung từng khúc trắng tinh
Ẩn trong không thấy thấy hình mặt trăng
Lưởi Liềm trông đẹp đó chăng
Phản Vỷ đá tốt nhớ rằng người ơi
Khi chịu đá đá tới nơi
Phần thắng ắt có rạng ngời danh thơm
Vào khuya khi bị đòn "bơm "
Hoảng hồn mất vía lồm cồm chạy đi
Lông đuôi cánh quạt ấy thì
Giống đuôi gà Mái mấy khi tốt lành
Phao câu to chớ có mong manh
Gà thừa sức khoẻ cạnh tranh với gà
Phao câu rời thì thhật ra
Gà nầy yếu sức khó mà đứng lâu
Trắng tuyền một cọng thì sao ?
Bạch Linh đó chứ thật mầu gà xinh
Lá Dừa một bó chớ khinh
Có đòn đá hiểm bỏ mình gà kia
Phao câu nhỏ chớ mua vìa
Chỉ vài hồ đá thành bia đở đòn
***Đùi Gà:
Đùi dài mà dẹp và to
Đòn đá rất mạnh chớ lo sợ gì
Đùi nầy nhìn thấy phải khinh
Tròn vo đùi ấy mấy khi gà tài
Đòn không chính xác khổ thay
Có cựa như thhể cái tay tật nguyền
Chẳng đâm là cựa chẳng chuyên
Có như không có muộn phiền lắm đây
Trái lại đùi dẹp đòn hay
Cựa như tên bắn tài thay gà nầy
Trên to giữa thắt thật may
Đùi dài to đẹp tương lai sau nầy
Đùi mà được gắn thật ngay
Giữa thân đi dưới đá ngoài đá trong
Cặp đùi sát ngực thì mong
Đánh đầu đánh cổ đánh chồng đòn đau
***Cán Gà:
Lưởng Túc Tam Phân thì mê
Cán thắt eo giữa khó chê cán nầy
Thiết Côn Giản thật là đây
Đôi chân đánh buốt dể gây thương gà
Mập tròn thịt bủng thì là
Đá như gải ngứa đá mà như không
Cán nầy tha thiết cầu mong
Lá cây Xanh thẩm còn trông đợi gì
Đòn tài búa bổ là mi
Chân Xanh mắt Ếch chết thì chịu thôi
Dù cho bị đánh tơi bời
Quyết chết không chạy trút hơi cuối cùng
Cán khô xàm nhám cùng chung
Đó là Cán quý nên dùng đó nha
Vảy mỏng ôm sát đó mà
Đá đau hết biết địch la vang trời
Cán vuông lòng máng thì chơi
Cán tròn phải nhỏ mới khơi đòn tài
Cán nầy nhìn thấy đẹp thay
Vàng Xanh hai Cán kết ngay cán nầy
Cán Trắng như thể màu mây
Kết cùng mắt trắng biết ngay anh tài
Sau cùng đòn đá không ngay
Chân to chậm chạp tương lai tối mờ
***Ngực Gà:
Ngực dựng đứng thật nên thơ
Lông ngực màu Ó còn chờ đợi chi
Đá đòn vủ bảo đến khi
Gà kia gục ngã có khi bỏ mình
Khi đi ngực chẳng run rinh
Ấ là Văn tướng thân chinh kê trường
Tướng quân Thực Tả chẳng nhường
Bầu diều bên trái thấy thương đó mà
***Lưởi Gà:
Đoản thiệt là lưởi thục sâu
Như là không lưởi đừng sầu người ơi
Anh chàng có tánh lả lơi
Linh kê giáng thế lên ngôi vua gà
Lưởi đen như thể lưởi Ma
Tên chàng kêu gọi ấy là Linh kê
Lưởi chẻ đôi thật là mê
Anh tài xuất chúng không chê điểm nào
Lưởi gà to bảng thì sao
Gà lười chậm chạp chẳng mau tí nào
Cắt ngang không nhọn thật mầu
Gà nầy hiếm quý đúng câu gà tài
***Mặt Gà:
Mặt nhọn gà nhát bở hơi
Mặt tròn nhanhnhện nhưng vơi sức bền
Mặt hình Tam giác thì nên
Lẹ làng nhanh nhẹn cựa lên liên hồi
Gà mặt Nhật chính là tôi
Một là Bắc đẩu không thôi là thường
Mặt chim Cú chẳng thèm thương
Điêu ngoa dử tợn mà thương nổi gì
Mất Bán Nguyệt thật là chì
Dử tợn quỉ quái chẳng vì một ai
Gà mặt Cóc có một không hai
Chí Tử Bất Thoái là ngài đó đa
Mặt gốc Tre thật điêu ngoa
Bất cần sống chết đó là yêu tinh
Gà mặt Lục biết phận mình
Tuỳ con hay đở thật khinh gà nầy
Mặt Lọ cũng thật là hay
Đòn đá khá tốt có ngày hiển vinh
***Tướng Đi:
* Nhất thời chấm muối bỏ ra
Hai thời lắc mặt thứ ba né lồng...( Vô danh )
Vai cất cao ngực ưởn thì mong
Gà đi trên đá vào mồng gà kia
Đá đầu đá mặt lia chia
Giột mưa gà đứng ôi kìa gà hay
Đòn Cân thế đứng như vầy
Phần trên Đốc cổ ngang đầy phao câu
Chui lòn đi dưới thật mầu
Thường đá bạc dướichẳng mau ăn tiền
***Cựa Gà:
Đùi dài mà dẹp và to
Đòn đá rất mạnh chớ lo sợ gì
Đùi nầy nhìn thấy phải khinh
Tròn vo đùi ấy mấy khi gà tài
Đòn không chính xác khổ thay
Có cựa như thhể cái tay tật nguyền
Chẳng đâm là cựa chẳng chuyên
Có như không có muộn phiền lắm đây
Trái lại đùi dẹp đòn hay
Cựa như tên bắn tài thay gà nầy
Trên to giữa thắt thật may
Đùi dài to đẹp tương lai sau nầy
Đùi mà được gắn thật ngay
Giữa thân đi dưới đá ngoài đá trong
Cặp đùi sát ngực thì mong
Đánh đầu đánh cổ đánh chồng đòn đau
***Cán Gà:
Lưởng Túc Tam Phân thì mê
Cán thắt eo giữa khó chê cán nầy
Thiết Côn Giản thật là đây
Đôi chân đánh buốt dể gây thương gà
Mập tròn thịt bủng thì là
Đá như gải ngứa đá mà như không
Cán nầy tha thiết cầu mong
Lá cây Xanh thẩm còn trông đợi gì
Đòn tài búa bổ là mi
Chân Xanh mắt Ếch chết thì chịu thôi
Dù cho bị đánh tơi bời
Quyết chết không chạy trút hơi cuối cùng
Cán khô xàm nhám cùng chung
Đó là Cán quý nên dùng đó nha
Vảy mỏng ôm sát đó mà
Đá đau hết biết địch la vang trời
Cán vuông lòng máng thì chơi
Cán tròn phải nhỏ mới khơi đòn tài
Cán nầy nhìn thấy đẹp thay
Vàng Xanh hai Cán kết ngay cán nầy
Cán Trắng như thể màu mây
Kết cùng mắt trắng biết ngay anh tài
Sau cùng đòn đá không ngay
Chân to chậm chạp tương lai tối mờ
***Ngực Gà:
Ngực dựng đứng thật nên thơ
Lông ngực màu Ó còn chờ đợi chi
Đá đòn vủ bảo đến khi
Gà kia gục ngã có khi bỏ mình
Khi đi ngực chẳng run rinh
Ấ là Văn tướng thân chinh kê trường
Tướng quân Thực Tả chẳng nhường
Bầu diều bên trái thấy thương đó mà
***Lưởi Gà:
Đoản thiệt là lưởi thục sâu
Như là không lưởi đừng sầu người ơi
Anh chàng có tánh lả lơi
Linh kê giáng thế lên ngôi vua gà
Lưởi đen như thể lưởi Ma
Tên chàng kêu gọi ấy là Linh kê
Lưởi chẻ đôi thật là mê
Anh tài xuất chúng không chê điểm nào
Lưởi gà to bảng thì sao
Gà lười chậm chạp chẳng mau tí nào
Cắt ngang không nhọn thật mầu
Gà nầy hiếm quý đúng câu gà tài
***Mặt Gà:
Mặt nhọn gà nhát bở hơi
Mặt tròn nhanhnhện nhưng vơi sức bền
Mặt hình Tam giác thì nên
Lẹ làng nhanh nhẹn cựa lên liên hồi
Gà mặt Nhật chính là tôi
Một là Bắc đẩu không thôi là thường
Mặt chim Cú chẳng thèm thương
Điêu ngoa dử tợn mà thương nổi gì
Mất Bán Nguyệt thật là chì
Dử tợn quỉ quái chẳng vì một ai
Gà mặt Cóc có một không hai
Chí Tử Bất Thoái là ngài đó đa
Mặt gốc Tre thật điêu ngoa
Bất cần sống chết đó là yêu tinh
Gà mặt Lục biết phận mình
Tuỳ con hay đở thật khinh gà nầy
Mặt Lọ cũng thật là hay
Đòn đá khá tốt có ngày hiển vinh
***Tướng Đi:
* Nhất thời chấm muối bỏ ra
Hai thời lắc mặt thứ ba né lồng...( Vô danh )
Vai cất cao ngực ưởn thì mong
Gà đi trên đá vào mồng gà kia
Đá đầu đá mặt lia chia
Giột mưa gà đứng ôi kìa gà hay
Đòn Cân thế đứng như vầy
Phần trên Đốc cổ ngang đầy phao câu
Chui lòn đi dưới thật mầu
Thường đá bạc dướichẳng mau ăn tiền
***Cựa Gà:
Nhật Nguyệt đen trắng hai chân
Cựa đâm như máy nát thân kẻ thù
Cựa điểm trông thật là nhu
Nguyệt Lân thân xoắn chẳng nhu tí nào
Cựa tài cựa độc Siêu Đao
Hoa Cà óng ánh đâm mau tức thì
Hổ Trảo xin chớ có khi
Xiên Đao chẳng kém một ly vảy tài
Ngậm Ngọc Đại Giáp đẹp thay
Huyền châm đâm suốt cựa tài cựa linh
**********
Bên cứng bên sút yêu tinh
Óng ánh trong nắng đừng khinh cựa nầy
Vành Nguyệt trông thật đẹp thay
Vảy Thới lên thẳng cuốn ngay cựa gà
Hoa Mai ngay cựa đó mà
Vảy Vuông sát cựa ấy là Thập Đao
Cựa tài cựa độc Song Đao
Cựa trên xử dụng thật mau dị thường
3)VỊ TRÍ CỦA VẢY và ĐÒN ĐÁ.
*** Vảy Gà:
Bên cứng bên sút yêu tinh
Óng ánh trong nắng đừng khinh cựa nầy
Vành Nguyệt trông thật đẹp thay
Vảy Thới lên thẳng cuốn ngay cựa gà
Hoa Mai ngay cựa đó mà
Vảy Vuông sát cựa ấy là Thập Đao
Cựa tài cựa độc Song Đao
Cựa trên xử dụng thật mau dị thường
3)VỊ TRÍ CỦA VẢY và ĐÒN ĐÁ.
*** Vảy Gà:
Án Thiên trên gối bắt cầu
Quách Thành chung nhịp là câu ân tình
Kế tiếp chẳng chịu lặng thinh
Án Thiên Đệ Nhị chớ khinh gà tài
Đệ Tam Án Thiên tỏ bày
Phòng Đao Khắc Cựa gà tài phải kiêng
Phủ Địa là vảy cũng thiêng
Đóng sát dưới chậu vảy liền một khi
Vảy liền một mối thầm thì
Tài cao sức dẻo nhớ ghi trong lòng
Huyền Châm là vảy cầu mong
Vảy nhỏ dặm giử nằm trong hai hàng
Gà nầy vủ khí chân mang
Cựa như tên bắn các chàng phải kinh
Vấn Cán vảy đóng một mình
Thân mang điềm rủi bực mình ghê chưa
Rọc Chậu nếu có xin thưa
Gà hay đui mắt vẩn chưa được gì
Liên giáp nội xin đừng khi
Đóng ngang với cựa gà chì lắm nha
Mở miệng nhỏ đó chính là
Hàm Long một vảy ngẩm ra gà tài
Nhật Thần đầu tròn đẹp thay
Hổ Khẩu miệng lớn gà tài đó nha
Thập Điền gà dử như là
Chằn tinh gấu ngựa chẳng tha kẽ thù
Hình dáng vảy thật là nhu
Chử Thập đường đất phân khu Quách Thành
Sáu ô bốn vảy làm thành Khai Vương
Ám Long-vảy Yến phô trương
Vảy lót màu đỏ duyên trường Thần kê
Ám Long tài cán khỏi chê
Vảy sao mà cứ phải mê thế nầy?
Lót bên dưới vảy to đầy
Nằm ngang với cựa bậc thầy chiến kê
Dười bàn có vảy thật mê
Đó là Địa Giáp Linh kê là ngài
Liên Châu cũng thật là oai
Vảy Thới lên thẳng nhập ngay nhập vào
Ngả ba hàng Nội thì sao?
Liên Châu năm vảy cựa đao gà tài
Nhân Tự có dáng đẹp thay
Tạo đường chỉ nhỏ hình hài chử Nhân
Giáp Long Nhân Tự như thần
Nếu đóng ở Thới là chân hung tàn
Ngậm Thẻ vảy ấy chẳng màng
Tứ tung đòn đá hoang mang chủ gà
Vảy ấy xấu tệ vì là
Vảy nhỏ dặm giữa hai hoa Quách Thành
Vảy nầy cựa thật là nhanh
Đại Giáp Ngậm Ngọc tung hoành dọc ngang
Ba vảy ráp lại y chang
Ráp thành vảy lớn đóng ngang cựa gà
Miệng ngậm vảy nhỏ đó là
Đại Giáp Ngậm Ngọc tài ba phi thường
******
Thừa Thên Liên Tự thì thương
Đi trên đòn độc chẳng nhường một ai
Trường hợp vảy Thới chia hai
Sát Móng Khai Thới có tài đó nha
Chuyên nghề móc mắt đó mà
Thì ra Liên Móng chồng ba vảy liền
Đóng trên vảy ngón thì thiêng
Dùng ngón với móng đi liền với nhau
Nhiều đòn lạ lại rất mau
Gà nầy độc hiểm bỏ câu dung tình
Đâu Đầu Nhịn Miệng phải khinh
Ngũ Tu cũng vậy chiến chinh đui mù
Gà mù đòn đá cũng mù
Bở hơi yếu sức cho dùng dưởng nuôi
Trể Giáp tài chớ chẳng chơi
Song song hai vảy sáng ngời nghệ tinh
Hàng Nội chỉ xuống cựa linh
Có tài dùng cựa chiến chinh đó mà
Quăng tạt như thể gà ma
Cựa đâm đòn dử thật là thất kinh
Giáp Cần vảy đóng một mình
Đóng ngay cần cổ thật linh gà nầy
Về khuya đồn độc ra tay
Gà đá khó bại mai nầy hiển vinh
Mai Cựa đẹp thật lung linh
Đóng ngang với cựa có hình Hoa Mai
Hoa vàng nở rộ nay mai
Hình như chử Thập đóng ngay cựa gà
Thập Đao vảy ấy là gà
Có đòn đâm chém địch đà mạng vong
Ác Hổ Báo lại ngóng trông
Đòn tài ác độc như chông thọc hầu
Gà nầy đòn đá cũng mầu
Ngón Ngọ có chấm hai màu đen xanh
Xiên Đao quyết chí cạnh tranh
Dáng như quấn Cán đầu Thành hơi cao
Hàng Quách đuôi nhỏ mong manh
Chỉ vào nơi cựa chẳng lành người ơi
Tài cao cựa độc đón mời
Ác Tinh đỏ thắm ngời ngời sắc khoe
Đồng chạng đồng sức khoẻ re
Ác Tinh thắng chắc người nghe kinh hồn
Thừa Thên Liên Tự thì thương
Đi trên đòn độc chẳng nhường một ai
Trường hợp vảy Thới chia hai
Sát Móng Khai Thới có tài đó nha
Chuyên nghề móc mắt đó mà
Thì ra Liên Móng chồng ba vảy liền
Đóng trên vảy ngón thì thiêng
Dùng ngón với móng đi liền với nhau
Nhiều đòn lạ lại rất mau
Gà nầy độc hiểm bỏ câu dung tình
Đâu Đầu Nhịn Miệng phải khinh
Ngũ Tu cũng vậy chiến chinh đui mù
Gà mù đòn đá cũng mù
Bở hơi yếu sức cho dùng dưởng nuôi
Trể Giáp tài chớ chẳng chơi
Song song hai vảy sáng ngời nghệ tinh
Hàng Nội chỉ xuống cựa linh
Có tài dùng cựa chiến chinh đó mà
Quăng tạt như thể gà ma
Cựa đâm đòn dử thật là thất kinh
Giáp Cần vảy đóng một mình
Đóng ngay cần cổ thật linh gà nầy
Về khuya đồn độc ra tay
Gà đá khó bại mai nầy hiển vinh
Mai Cựa đẹp thật lung linh
Đóng ngang với cựa có hình Hoa Mai
Hoa vàng nở rộ nay mai
Hình như chử Thập đóng ngay cựa gà
Thập Đao vảy ấy là gà
Có đòn đâm chém địch đà mạng vong
Ác Hổ Báo lại ngóng trông
Đòn tài ác độc như chông thọc hầu
Gà nầy đòn đá cũng mầu
Ngón Ngọ có chấm hai màu đen xanh
Xiên Đao quyết chí cạnh tranh
Dáng như quấn Cán đầu Thành hơi cao
Hàng Quách đuôi nhỏ mong manh
Chỉ vào nơi cựa chẳng lành người ơi
Tài cao cựa độc đón mời
Ác Tinh đỏ thắm ngời ngời sắc khoe
Đồng chạng đồng sức khoẻ re
Ác Tinh thắng chắc người nghe kinh hồn
Vảy thường là vảy Cúc Bồn
Không tốt không xấu chẳng chôn anh tài
Cúc Bồn mà có cả hai
Ấy là Song Cúc cũng là thường thôi
Lộc Điền Tự ôi thôi rồi
Quách Thành châu lại thành đôi đó mà
Nếu như vảy nứt thì ra
Không Nội chẳng Ngoại thật là đáng khinh
Hàng trơn hai hàng vảy xinh
Rỏ ràng sạch sẽ như hình như tranh
Phòng Đao Khắc Cựa đòn nhanh
Biết đá nhiều thế là anh nhân tài
Hàng Biên hàng một thẳng ngay
Chạy lên tận gối là ngài Độc Biên
Đá cho địch thủ đảo điên
Gà tài đòn hiểm triền miên đánh thù
Yện Vỏ thì thật là nhu
Hàng Quách vảy đóng cho dù dưới trên
Dáng như Ẩn-Ám đừng quên
Tài cao hiếm có phải nên nuôi dùng
Bản Phủ Kích Giáp cùng chung
Là vảy Ẩn Địa mông lung quá trời
Phủ Địa bên dưới tạo nơi
Cho vảy nhỏ ẩn dưới nơi chậu gà
Xuyên Thành Giáp quyết chẳng tha
Đem về nuôi lấy sau mà hiển vinh
Hai Liên Giáp Ngoại cung nghinh
Trẹn hai vấn cán ngoại hình đẹp thay
Lạc diệp vảy ấy cũng tài
vảy giắt ngón Ngọ phơi bày thứ tư
Ngón Ngọ đốt giữa vẩn dư
Kế bên vảy lớn bây chừ thì sao?
Đốm nho nhỏ như gọi chào
Anh chàng Diệp Báo tài cao hiểm gà
Thì ra Liệt Bái chẳng qua
Đồm nhỏ đầu vảy là gà uy linh
Ngón giửa gà ấy hửu tình
Đốm trên đầu vảy anh linh một đời
Vảy độ nổi bốn chẳng chơi
Gò cao vảy đóng chơi vơi một mình
Từ Ứng Độ Sơn thật linh
Vảy đều như bắp phải kinh gà nầy
Liên Giáp Kẽm là sao đây?
Là chân bảo vệ mạng gà đừng vong
Nhất Đầu Hổ nhọn như chông
Đòn như vủ bảo chờ mong huy hoàng
Ngón Ngọ gần móng của chàng
Có một đốm nhỏ mấy nàng tương tư
Ba móng chân đen ngoại trừ
Ngón Ngọ móng trắng là như thế nầy
Bạch đầu Hổ thật là hay
Đôi chân đều có gà tài đáng khen
Hai chân hai Thới màu đen
Còn sáu móng trắng phải khen gà nầy
Hắc Hổ Thới chính là đây
Ra đòn sáng sủa miệt mài đấu tranh
Không tốt không xấu chẳng chôn anh tài
Cúc Bồn mà có cả hai
Ấy là Song Cúc cũng là thường thôi
Lộc Điền Tự ôi thôi rồi
Quách Thành châu lại thành đôi đó mà
Nếu như vảy nứt thì ra
Không Nội chẳng Ngoại thật là đáng khinh
Hàng trơn hai hàng vảy xinh
Rỏ ràng sạch sẽ như hình như tranh
Phòng Đao Khắc Cựa đòn nhanh
Biết đá nhiều thế là anh nhân tài
Hàng Biên hàng một thẳng ngay
Chạy lên tận gối là ngài Độc Biên
Đá cho địch thủ đảo điên
Gà tài đòn hiểm triền miên đánh thù
Yện Vỏ thì thật là nhu
Hàng Quách vảy đóng cho dù dưới trên
Dáng như Ẩn-Ám đừng quên
Tài cao hiếm có phải nên nuôi dùng
Bản Phủ Kích Giáp cùng chung
Là vảy Ẩn Địa mông lung quá trời
Phủ Địa bên dưới tạo nơi
Cho vảy nhỏ ẩn dưới nơi chậu gà
Xuyên Thành Giáp quyết chẳng tha
Đem về nuôi lấy sau mà hiển vinh
Hai Liên Giáp Ngoại cung nghinh
Trẹn hai vấn cán ngoại hình đẹp thay
Lạc diệp vảy ấy cũng tài
vảy giắt ngón Ngọ phơi bày thứ tư
Ngón Ngọ đốt giữa vẩn dư
Kế bên vảy lớn bây chừ thì sao?
Đốm nho nhỏ như gọi chào
Anh chàng Diệp Báo tài cao hiểm gà
Thì ra Liệt Bái chẳng qua
Đồm nhỏ đầu vảy là gà uy linh
Ngón giửa gà ấy hửu tình
Đốm trên đầu vảy anh linh một đời
Vảy độ nổi bốn chẳng chơi
Gò cao vảy đóng chơi vơi một mình
Từ Ứng Độ Sơn thật linh
Vảy đều như bắp phải kinh gà nầy
Liên Giáp Kẽm là sao đây?
Là chân bảo vệ mạng gà đừng vong
Nhất Đầu Hổ nhọn như chông
Đòn như vủ bảo chờ mong huy hoàng
Ngón Ngọ gần móng của chàng
Có một đốm nhỏ mấy nàng tương tư
Ba móng chân đen ngoại trừ
Ngón Ngọ móng trắng là như thế nầy
Bạch đầu Hổ thật là hay
Đôi chân đều có gà tài đáng khen
Hai chân hai Thới màu đen
Còn sáu móng trắng phải khen gà nầy
Hắc Hổ Thới chính là đây
Ra đòn sáng sủa miệt mài đấu tranh
*************
Hổ Đầu Nhâm thật tinh anh
Trong vảy ngón Ngọ đốm lành phía trên
Về khuya gà mới làm nên
Đòn khuya càng giỏi càng lên đòn tài
Trung Cang Điểm chính là ngài
Vảy Cứ Cang Điểm cũng tài nước khuya
Vảy Thới đường thẳng chẵng chia
Đến ngay với Cựa chẵng lìa với nhau
Như Khẩu ngay đó thì sao?
Đóng ngang với cựa Khẩu Đao cựa tài
Cựa tài thì mặc cựa tài
Phòng Đao Giáp Thới khắc ngay cựa mầu
Vảy thới qua cựa cong vào
Ôm lấy cái cựa ngọt ngào tình thân
Vảy Thới từng vảy lên dần
Thẳng qua khỏi cựa lên gần gối trên
Hoa Đăng Thới chớ có quên
Cùng vảy ngón Nội thẳng lên gối gà
Hoa Đăng Nội hai chân là
Thần kê giáng thế họ gà phải kinh
Vảy ba ngón Thới có hình
Chử Nhật to lớn như mình với ta
Nhật thới là nó đó mà
Đâm vào chổ hiểm địch la chạy dài
Cánh Bướm từng cánh đẹp thay
Vài vảy gần móng có tài nầy nha
Móc mắt địch thủ chẵng tha
Thới dùng mãnh liệt vì là Giáp Long
Song Long Tự vảy cong cong
Hình như Bán Nguyệt xếp chồng lên nhau
Cựa đòn đều khá như nhau
Đánh cho địch thủ thân đau thật mầu
Tứ Trực là vảy ra sao?
Án Thiên đóng ở trên cao gà tài
Chân kia Phủ Địa thua ai
Hai chân Án-Phủ phơi bày ra đây
Tứ Trực là vảy trên nầy
Thần Lực Chi Bái đòn tài hồ hai
Ba đốt ngón Đốm chỉ ngay
Nhất nhị tam vảy đốm ngay kẻ đầu
Giao Long cũng đẹp cũng mầu
Vảy trong lấn chổ vảy ngoài chịu thôi
Ngoài lớn trong nhỏ đẹp đôi
Đóng ở gần gối chịu thôi gà nầy
Gà ấy thì như thế nầy
Chui lườn cắn gối vỉa hay đó mà
Cắn đùi đá mé chẵng tha
Là gà đi dưới thật là nao nao
Ngón Ngọ hai vảy gần nhau
Có cùng điểm đốm cùng nhau đá đùi
Sát Cang Điểm chớ biết lùi
Vai lưng đá hết gà chui dưới lườn
Nhân Tự Hội khá tỏ tường
Trên ngón chân Nội đóng hình chử Nhân
Tứ Trực kết hợp hai chân
Mổi chân mốt vảy phải phân cho đồng
Chân Án-chân Phủ cho thông
Tài cao hiếm có còn trông mong gì?
Cán gà có điểm là khi
Xanh Đen Hổ Trảo đòn ghi thế nhiều
Gà độc Nguyệt Ám Chỉ kêu
Mổt sợi chỉ nhỏ dăng đều ngoài trong
Gà nầy tài cán vô song
Đá quăng lại chém đòn hông hiểm nghèo
Bốn vảy Độ đóng một lèo
Từ Ứng Độ Sơn như Mèo đó ta
Dưới cựa hai vảy nứt ra
Đóng trong hàng Quách ấy là Tả Công
Đòn ngang cựa chém là xong
Lấy mạng địch thủ trong lòng bàn tay
Hai vảy nứt đóng hàng ngoài
Xuyên Thành thì cũng như tài Tả Công
Hàng Quách có hai vảy đồng
Đầu cao đuôi thấp cùng chông cựa gà
Song Phủ Đao chính là ta
Khôn lanh đâm cựa nhà nhà phải ghê
Nguyệt Tà xin nhớ đừng chê
Dưới cựa Quấn Cán đầu Thành Quách đuôi
Đòn đá thì thật là vui
Rộng đòn sỏ mé đá đùi đá ngang
Yểm Nguyệt thì đá lang bang
Cán hầu đá vỉa tan hoang cánh gà
Dưới cựa hàng Quách nở Hoa
Đầu tròn đuôi phẵng đó là vảy chi?
Lạc Ma Hàm Cốc nhớ ghi
Đá ngang hầu mé là mi gà tài
Hàng trơn sạch sẽ quá may
Hậu Biên Kẽm tốt là ngài Tam Vinh
Hai Án Thiên phải cung nghinh
Chân kia Phủ Địa thân chinh Kê trường
Âm Dương Tương Giao thì thương
Đá cho địch thủ tìm đường chạy đi
Nhiều câu góp lại thành thi
Nều rảnh bạn đọc có khi giúp nhiều
Về gà có lúc cũng điêu
Bạn mà không biết thiệt nhiều đó nha
Hổ Đầu Nhâm thật tinh anh
Trong vảy ngón Ngọ đốm lành phía trên
Về khuya gà mới làm nên
Đòn khuya càng giỏi càng lên đòn tài
Trung Cang Điểm chính là ngài
Vảy Cứ Cang Điểm cũng tài nước khuya
Vảy Thới đường thẳng chẵng chia
Đến ngay với Cựa chẵng lìa với nhau
Như Khẩu ngay đó thì sao?
Đóng ngang với cựa Khẩu Đao cựa tài
Cựa tài thì mặc cựa tài
Phòng Đao Giáp Thới khắc ngay cựa mầu
Vảy thới qua cựa cong vào
Ôm lấy cái cựa ngọt ngào tình thân
Vảy Thới từng vảy lên dần
Thẳng qua khỏi cựa lên gần gối trên
Hoa Đăng Thới chớ có quên
Cùng vảy ngón Nội thẳng lên gối gà
Hoa Đăng Nội hai chân là
Thần kê giáng thế họ gà phải kinh
Vảy ba ngón Thới có hình
Chử Nhật to lớn như mình với ta
Nhật thới là nó đó mà
Đâm vào chổ hiểm địch la chạy dài
Cánh Bướm từng cánh đẹp thay
Vài vảy gần móng có tài nầy nha
Móc mắt địch thủ chẵng tha
Thới dùng mãnh liệt vì là Giáp Long
Song Long Tự vảy cong cong
Hình như Bán Nguyệt xếp chồng lên nhau
Cựa đòn đều khá như nhau
Đánh cho địch thủ thân đau thật mầu
Tứ Trực là vảy ra sao?
Án Thiên đóng ở trên cao gà tài
Chân kia Phủ Địa thua ai
Hai chân Án-Phủ phơi bày ra đây
Tứ Trực là vảy trên nầy
Thần Lực Chi Bái đòn tài hồ hai
Ba đốt ngón Đốm chỉ ngay
Nhất nhị tam vảy đốm ngay kẻ đầu
Giao Long cũng đẹp cũng mầu
Vảy trong lấn chổ vảy ngoài chịu thôi
Ngoài lớn trong nhỏ đẹp đôi
Đóng ở gần gối chịu thôi gà nầy
Gà ấy thì như thế nầy
Chui lườn cắn gối vỉa hay đó mà
Cắn đùi đá mé chẵng tha
Là gà đi dưới thật là nao nao
Ngón Ngọ hai vảy gần nhau
Có cùng điểm đốm cùng nhau đá đùi
Sát Cang Điểm chớ biết lùi
Vai lưng đá hết gà chui dưới lườn
Nhân Tự Hội khá tỏ tường
Trên ngón chân Nội đóng hình chử Nhân
Tứ Trực kết hợp hai chân
Mổi chân mốt vảy phải phân cho đồng
Chân Án-chân Phủ cho thông
Tài cao hiếm có còn trông mong gì?
Cán gà có điểm là khi
Xanh Đen Hổ Trảo đòn ghi thế nhiều
Gà độc Nguyệt Ám Chỉ kêu
Mổt sợi chỉ nhỏ dăng đều ngoài trong
Gà nầy tài cán vô song
Đá quăng lại chém đòn hông hiểm nghèo
Bốn vảy Độ đóng một lèo
Từ Ứng Độ Sơn như Mèo đó ta
Dưới cựa hai vảy nứt ra
Đóng trong hàng Quách ấy là Tả Công
Đòn ngang cựa chém là xong
Lấy mạng địch thủ trong lòng bàn tay
Hai vảy nứt đóng hàng ngoài
Xuyên Thành thì cũng như tài Tả Công
Hàng Quách có hai vảy đồng
Đầu cao đuôi thấp cùng chông cựa gà
Song Phủ Đao chính là ta
Khôn lanh đâm cựa nhà nhà phải ghê
Nguyệt Tà xin nhớ đừng chê
Dưới cựa Quấn Cán đầu Thành Quách đuôi
Đòn đá thì thật là vui
Rộng đòn sỏ mé đá đùi đá ngang
Yểm Nguyệt thì đá lang bang
Cán hầu đá vỉa tan hoang cánh gà
Dưới cựa hàng Quách nở Hoa
Đầu tròn đuôi phẵng đó là vảy chi?
Lạc Ma Hàm Cốc nhớ ghi
Đá ngang hầu mé là mi gà tài
Hàng trơn sạch sẽ quá may
Hậu Biên Kẽm tốt là ngài Tam Vinh
Hai Án Thiên phải cung nghinh
Chân kia Phủ Địa thân chinh Kê trường
Âm Dương Tương Giao thì thương
Đá cho địch thủ tìm đường chạy đi
Nhiều câu góp lại thành thi
Nều rảnh bạn đọc có khi giúp nhiều
Về gà có lúc cũng điêu
Bạn mà không biết thiệt nhiều đó nha
************
4) GÀ XẤU KHÔNG NÊN CHỌN
****
Hàng Hậu một vảy nổi cao
Màu đen xấu xí thôi chào đi nha
Bởi vì vảy ấy chính là
Điềm Hậu không tốt gà đâu có tài
Hàng Hậu có vảy phơi bày
Hai ba vảy dính thành ngay một đường
Liên giáp Đại giáp không thương
Vì là Nối Hậu gà thường ngu si
Gà không đường Kẻm vậy thì
Đòn tài suy giảm hiểm nguy mạng gà
Bây giờ vảy Độ đó nha
Vảy nhỏ đứt khoãng là gà không hay
Ngón chân thì phải như vầy
Ngón Ngọ mười tám gà nầy không hay
Đúng cách thì phải như vầy
Tối thiểu mười chín hăm hai gà tài
Vảy ngón chồng đá đòn ngay
Chồng ba chồng bốn đòn hay liên hoàn
Liên Giáp Ngón chẵng thèm màng
Vì là vảy xấu ngó ngàng mà chi
Uyên Vỏ Đệm Giáp vậy thì
Vảy vi không kỵ mấy khi thua tài
Đầu to cần nhỏ khổ thay
Mỏ thô cần yếu không tài đâu nha
Khoé miệng cạn hẹp chẵng qua
Mồng lớn trập ngã Mi gà dầy cui
Mắt sâu hoặc lộ thì đui
Mắt sâu tròng lớn đen thui thế nầy
Gà xấu đòn đá không ngay
Mi dầy má hóp có ngày thua đau
Cần dài mà dẹp không mầu
Song song với đất có câu gảy cần
Mình tròn hột mít phải phân
Trẹt lườn ghim hở ân cần mà chi
Cánh cụt xương nhỏ vậy thì
Cánh không ôm sát gà ni không xài
Lông đuôi lông mã không may
Thưa, mềm ,lớn bảng như lai gà Tàu
Bời rời lại bở không mầu
Đùi nhô đùi Cán lại bằng với nhau
Hai gối chụm lại sát nhau
Cán to có thịt thôi chào đi nha
Cán suôn duột không mặn mà
Chân to ngón ngắn thật là không hay
Nhiều thịt xương nhỏ vảy dầy
Thới khép vào chậu gà nầy chẵng nuôi
Nát gối vảy loạn không vui
Ngực song song đất gối lùi phía sau
Lưng cong gù hẹp chẳng mau
Lông Mã thưa ngắn mời chào chẳng mua
Lông Mã lại có nhiều màu
Gà nầy không tốt nuôi lâu uổng tiền
Khò khè như thế chẵng thiêng
Mau lo chửa trị để phiền lắm đây
Muốn hợp cách vảy như vầy
Vảy Thới tối thiểu phải đầy mười hai
Mười bốn vảy Hậu đúng ngay
Hăm hai ngón Ngọ gà tài lắm nha
Năm vảy Độ lớn đó mà
Ba hàng đổ lại ái chà hàng Biên
Tiếng gáy không rỏ đảo điên
Tiếng cuối dài quá chẳng thiêng tí nào
Bạn ơi xin hãy đón chào
Bài viết mộc mạc cùng nhau đọc bài
Không nhiều thì ít giúp ai
Mới chơi gà Chọi hiểu ngay giống gà.
Tông dòng chọn khéo đó nha
Nếu không thì chỉ là gà vứt đi
******
4) GÀ XẤU KHÔNG NÊN CHỌN
****
Hàng Hậu một vảy nổi cao
Màu đen xấu xí thôi chào đi nha
Bởi vì vảy ấy chính là
Điềm Hậu không tốt gà đâu có tài
Hàng Hậu có vảy phơi bày
Hai ba vảy dính thành ngay một đường
Liên giáp Đại giáp không thương
Vì là Nối Hậu gà thường ngu si
Gà không đường Kẻm vậy thì
Đòn tài suy giảm hiểm nguy mạng gà
Bây giờ vảy Độ đó nha
Vảy nhỏ đứt khoãng là gà không hay
Ngón chân thì phải như vầy
Ngón Ngọ mười tám gà nầy không hay
Đúng cách thì phải như vầy
Tối thiểu mười chín hăm hai gà tài
Vảy ngón chồng đá đòn ngay
Chồng ba chồng bốn đòn hay liên hoàn
Liên Giáp Ngón chẵng thèm màng
Vì là vảy xấu ngó ngàng mà chi
Uyên Vỏ Đệm Giáp vậy thì
Vảy vi không kỵ mấy khi thua tài
Đầu to cần nhỏ khổ thay
Mỏ thô cần yếu không tài đâu nha
Khoé miệng cạn hẹp chẵng qua
Mồng lớn trập ngã Mi gà dầy cui
Mắt sâu hoặc lộ thì đui
Mắt sâu tròng lớn đen thui thế nầy
Gà xấu đòn đá không ngay
Mi dầy má hóp có ngày thua đau
Cần dài mà dẹp không mầu
Song song với đất có câu gảy cần
Mình tròn hột mít phải phân
Trẹt lườn ghim hở ân cần mà chi
Cánh cụt xương nhỏ vậy thì
Cánh không ôm sát gà ni không xài
Lông đuôi lông mã không may
Thưa, mềm ,lớn bảng như lai gà Tàu
Bời rời lại bở không mầu
Đùi nhô đùi Cán lại bằng với nhau
Hai gối chụm lại sát nhau
Cán to có thịt thôi chào đi nha
Cán suôn duột không mặn mà
Chân to ngón ngắn thật là không hay
Nhiều thịt xương nhỏ vảy dầy
Thới khép vào chậu gà nầy chẵng nuôi
Nát gối vảy loạn không vui
Ngực song song đất gối lùi phía sau
Lưng cong gù hẹp chẳng mau
Lông Mã thưa ngắn mời chào chẳng mua
Lông Mã lại có nhiều màu
Gà nầy không tốt nuôi lâu uổng tiền
Khò khè như thế chẵng thiêng
Mau lo chửa trị để phiền lắm đây
Muốn hợp cách vảy như vầy
Vảy Thới tối thiểu phải đầy mười hai
Mười bốn vảy Hậu đúng ngay
Hăm hai ngón Ngọ gà tài lắm nha
Năm vảy Độ lớn đó mà
Ba hàng đổ lại ái chà hàng Biên
Tiếng gáy không rỏ đảo điên
Tiếng cuối dài quá chẳng thiêng tí nào
Bạn ơi xin hãy đón chào
Bài viết mộc mạc cùng nhau đọc bài
Không nhiều thì ít giúp ai
Mới chơi gà Chọi hiểu ngay giống gà.
Tông dòng chọn khéo đó nha
Nếu không thì chỉ là gà vứt đi
******
5) TẢN MẠN GÀ CHỌI
*****************
Vảy gà gồm có Quách Thành
Vảy lớn vuông vắn mới lành đẹp thay
Vảy độ hàng một hàng hai
Chân hai chân một chẵng tài người ơi
Hàng Hậu hàng Độ lấn ngôi
Để Kẻm không có hởi ôi gà nầy
Hậu Độ đụng nhau thế nầy
Thật là thất sách gà nấy chớ nuôi
Hàng Độ thì chớ có lùi
Nghiêng về phía trước là tui gà tài
Hàng Độ chia cắt chẵng may
Trong đời chinh chiến có ngày phải thua
Vảy Kẻm thì thật là chua
Dưới nhỏ trên lớn mới mua gà về
Kẻm độ thẳng tấp thì mê
Đừng cho thiếu vảy ê chề lắm nha
Vảy độ mất kẻm thì là
Gà phải trã độ đó nha bạn hiền
Làm sao biết được để kiêng
Vảy nào thiếu kẻm trận tiiền phải thua
Hàng trơn sạch sẻ thì mua
Gà đá nhiều thế khó thua đó mà
Vảy Độ cao thấp đó nha
Chân cao chân thấp thì gà có thua
Một Kẻm một Độ phân bua
Song Khai vảy đóng chẳng thua vảy tài
Tam Tằng thì lại hơi cay
Hai Kẻm một Độ đẹp thay vảy nầy
Một Độ một Kẻm thẳng ngay
Bị ba vảy chụm chận ngay cản đường
Độ Tam Trái thật dể thương
Song khai chân khác gà thường chạy ngang
Gà mà hàng Quách tan hoang
Kẻm Độ minh bạch thẳng đường gà hay
Quách Thàng lùm một lùm hai
Chân kia điểm đóm có tài lắm nha
Toàn Tài Văn Vỏ đó mà
Từ nơi giữa cán điểm qua cựa gà
Ván Cán Hoành Khai đó nha
Có thêm Xuyên Giáp thì là sao đây?
Đá trên đá ngang như vầy
Đóng tại nơi cựa "cổ mầy"chẳng yên
Đóng dưới cựa thật là thiêng
Đi trên lòn dưới đá liền bạn ơi
Vấn Cán Hoành Khai đón mời
Nguyệt Tà dưới cựa lên ngôi gà nầy
Đón tin hầu dọc ngang đầy
Đá cho tơi tả để "mầy "tởn luôn
Vấn Cán Hoành Khai khơi nguồn
Lạc Mai Hàm Cốt đi luồn với nhau
Chuyên gia đá mé thật mầu
Án Thiên tam nhị chớ ngầu đó nha
Dù cho thắng độ đó mà
Cũng nên lẩn tránh con gà nầy nha
Phủ Địa chưa thắng trận mà
Cáp vô sẽ thấy bán nhà bán xe
Phủ Địa kể cũng khắc khe
Đóng liền bốn vãy để che mặt tiền
Bốn Phủ Địa thật vô duyên
Gà nầy chẳng có duyên trường đâu nha
Mầu sắc điểm đóm đó mà
Xanh ăn đóm lợt chẳng tha nữa màu
Lục Đinh Lục Giáp thì sao?
Ba quấn nơi cựa gà nào hơn đây
Luận ra thì như thế nầy
Đá đòn hiểm độc gì đây Tam Cường
Hàng Hậu lên xuống bất thường
Gà không đúng cách trăm đường không may
Bán Phản Hậu thật là tài
Nữa kia úp xuống nữa nầy úp lên
Bạn ơi xin nhớ đừng quên
Trái nhiều hơn phải mới nên nuôi dùng
Thới phải hơn trái mong lung
Gà không được tốt chẳng dùng chẳng thương
Tam Vinh-Ngũ Đoản-Ngũ Trường
Tam Vinh sạch sẽ làm gương cho gà
*****************
Vảy gà gồm có Quách Thành
Vảy lớn vuông vắn mới lành đẹp thay
Vảy độ hàng một hàng hai
Chân hai chân một chẵng tài người ơi
Hàng Hậu hàng Độ lấn ngôi
Để Kẻm không có hởi ôi gà nầy
Hậu Độ đụng nhau thế nầy
Thật là thất sách gà nấy chớ nuôi
Hàng Độ thì chớ có lùi
Nghiêng về phía trước là tui gà tài
Hàng Độ chia cắt chẵng may
Trong đời chinh chiến có ngày phải thua
Vảy Kẻm thì thật là chua
Dưới nhỏ trên lớn mới mua gà về
Kẻm độ thẳng tấp thì mê
Đừng cho thiếu vảy ê chề lắm nha
Vảy độ mất kẻm thì là
Gà phải trã độ đó nha bạn hiền
Làm sao biết được để kiêng
Vảy nào thiếu kẻm trận tiiền phải thua
Hàng trơn sạch sẻ thì mua
Gà đá nhiều thế khó thua đó mà
Vảy Độ cao thấp đó nha
Chân cao chân thấp thì gà có thua
Một Kẻm một Độ phân bua
Song Khai vảy đóng chẳng thua vảy tài
Tam Tằng thì lại hơi cay
Hai Kẻm một Độ đẹp thay vảy nầy
Một Độ một Kẻm thẳng ngay
Bị ba vảy chụm chận ngay cản đường
Độ Tam Trái thật dể thương
Song khai chân khác gà thường chạy ngang
Gà mà hàng Quách tan hoang
Kẻm Độ minh bạch thẳng đường gà hay
Quách Thàng lùm một lùm hai
Chân kia điểm đóm có tài lắm nha
Toàn Tài Văn Vỏ đó mà
Từ nơi giữa cán điểm qua cựa gà
Ván Cán Hoành Khai đó nha
Có thêm Xuyên Giáp thì là sao đây?
Đá trên đá ngang như vầy
Đóng tại nơi cựa "cổ mầy"chẳng yên
Đóng dưới cựa thật là thiêng
Đi trên lòn dưới đá liền bạn ơi
Vấn Cán Hoành Khai đón mời
Nguyệt Tà dưới cựa lên ngôi gà nầy
Đón tin hầu dọc ngang đầy
Đá cho tơi tả để "mầy "tởn luôn
Vấn Cán Hoành Khai khơi nguồn
Lạc Mai Hàm Cốt đi luồn với nhau
Chuyên gia đá mé thật mầu
Án Thiên tam nhị chớ ngầu đó nha
Dù cho thắng độ đó mà
Cũng nên lẩn tránh con gà nầy nha
Phủ Địa chưa thắng trận mà
Cáp vô sẽ thấy bán nhà bán xe
Phủ Địa kể cũng khắc khe
Đóng liền bốn vãy để che mặt tiền
Bốn Phủ Địa thật vô duyên
Gà nầy chẳng có duyên trường đâu nha
Mầu sắc điểm đóm đó mà
Xanh ăn đóm lợt chẳng tha nữa màu
Lục Đinh Lục Giáp thì sao?
Ba quấn nơi cựa gà nào hơn đây
Luận ra thì như thế nầy
Đá đòn hiểm độc gì đây Tam Cường
Hàng Hậu lên xuống bất thường
Gà không đúng cách trăm đường không may
Bán Phản Hậu thật là tài
Nữa kia úp xuống nữa nầy úp lên
Bạn ơi xin nhớ đừng quên
Trái nhiều hơn phải mới nên nuôi dùng
Thới phải hơn trái mong lung
Gà không được tốt chẳng dùng chẳng thương
Tam Vinh-Ngũ Đoản-Ngũ Trường
Tam Vinh sạch sẽ làm gương cho gà
********
Ngũ Trường là thế nầy nha
Miệng rộng lưng-cổ dài thì quá tay
Đùi cao ngòn thắt lại dài
Ngũ Trường là nó có ngày hiển vinh
Còn Ngũ Đoản sao lặng thinh
Vì phao câu lớn nghỉ mình chẵng xinh
Mặt dầy cán mỏ ngắn xinh
Cần đoản năm ngắn thật tình gà hay
********
Gà Ô chân trắng cựa đen
Móng Trâu vàng mỏ phải khen gà nầy
Hoa Đăng Thới chính là đây
Rất cần cho vảy vào đây tỏ tường
Lên thẵng gối thật dễ thương
Nữa đường đứt đoạn thì thương cái gì?
Mười hai vảy Thới khắc ghi
Nếu mà thiếu vảy chân ni như vầy
Đứng không vững đá sao đây?
Đòn thì yếu lực sao đầy hồ khuya
Bể biên khai hậu chia lìa
Gà dở chổ khác ai kia nhớ rằng
Cậu gà xin chớ băn khoăn
Gà haytài giỏi phải năng nuôi dùng
Đòn tài Lịch Bái-Xuyên Tâm
Giác Cung-Áp Thổ địch lâm hiểm nghèo
Xung Phong đá tiếp đá theo
Một trông năm thế gà leo lên bồ
Khi nâng cán thẳng ngây ngô
Gác nhau ngón Nội chẵng thô tí nào
Như vậy tì phải làm sao?
Đòn đau hết biết địch nao cả lòng
Chọn gà thì phải chọn tông
Kế là cái Sọ mới mong gà tài
Sọ khuyết hai đầu nhọn thay
Gà gà sinh thế mai nầy lập công
Mổi trận mổi thế thật mong
Đá trên lòn dưới đá trong đá ngoài
Đầu nhọn nhiều thật là oai
Anh hùng là nó gan thay gà nầy
Sọ khuyết chẵng nhọn không may
Hay là không khuyết là tài chẵng kinh
Gà cựa khi đứng một mình
Chân lên chân xuống cựa linh quá tài
Vô sâu tay chân đùi dúm lại
Cựa tài đâm chém chẵng sai tí nào
*******
Lông Mã lẩn lộn lông Công
Gà tài gà quý còn mong đợi gì
Bây giờ kế tiếp xin ghi
Nếu cựa đâm trúng gà thì mạng vong
Tử huyệt là huyệt Giao Long
Huyệt nầy đỉnh Sọ không mong đâm vào
Dù nhẹ gà vẩn lao đao
Lập tức giảy chết mạng giao tử thần
Kế tiếp là huyệt Mắt Cần
Nếu bị đâm trúng gà thần cũng thua
Bây giờ tới huyệt Hang Cua
Lổ lỏm dưới cổ chào thua huyệt nầy
Cựa đâm là sẽ chết ngay
Vì là trúng phổi mạng nầy đã xong
Mã Kỵ huyệt cũng dễ vong
Một cựa thấu phổi đừng hòng sống nha
Bầu diều phải hiểu cho ra
Bị cựa dù thắng về nhà chết luôn
Cựa mà đâm trúng Mỏ Lườn
Gà bị đui mắt thãm thưong thân gà
Phao câu cũng lắm nguy mà
Nếu mà đâm trúng chắc là phải thua
Gà không đứng nổi sao đua
Thôi thì bê sớm thật chua chát lòng
Trái chanh to lớn dễ trông
Cựa vào sức yếu gà không thăng bằng
********
Đá trẹo xương cổ đẹp thay
Là đòn Liệt Bái quá tài phải không?
Xung Phong đòn nạp cầu mong
Đè cần để đá gà tông đó mà
Áp Thổ địch phải rên la
Xuyên Tâm đòn nặng cũng là đòn hay
Như trên bài viết giải bày
Bao nhiêu thắc mấc có ngày phải thông
Chơi gà phải biết đến tông
Nếu mà tạp nhạp phí công nuôi gà .
Ngũ Trường là thế nầy nha
Miệng rộng lưng-cổ dài thì quá tay
Đùi cao ngòn thắt lại dài
Ngũ Trường là nó có ngày hiển vinh
Còn Ngũ Đoản sao lặng thinh
Vì phao câu lớn nghỉ mình chẵng xinh
Mặt dầy cán mỏ ngắn xinh
Cần đoản năm ngắn thật tình gà hay
********
Gà Ô chân trắng cựa đen
Móng Trâu vàng mỏ phải khen gà nầy
Hoa Đăng Thới chính là đây
Rất cần cho vảy vào đây tỏ tường
Lên thẵng gối thật dễ thương
Nữa đường đứt đoạn thì thương cái gì?
Mười hai vảy Thới khắc ghi
Nếu mà thiếu vảy chân ni như vầy
Đứng không vững đá sao đây?
Đòn thì yếu lực sao đầy hồ khuya
Bể biên khai hậu chia lìa
Gà dở chổ khác ai kia nhớ rằng
Cậu gà xin chớ băn khoăn
Gà haytài giỏi phải năng nuôi dùng
Đòn tài Lịch Bái-Xuyên Tâm
Giác Cung-Áp Thổ địch lâm hiểm nghèo
Xung Phong đá tiếp đá theo
Một trông năm thế gà leo lên bồ
Khi nâng cán thẳng ngây ngô
Gác nhau ngón Nội chẵng thô tí nào
Như vậy tì phải làm sao?
Đòn đau hết biết địch nao cả lòng
Chọn gà thì phải chọn tông
Kế là cái Sọ mới mong gà tài
Sọ khuyết hai đầu nhọn thay
Gà gà sinh thế mai nầy lập công
Mổi trận mổi thế thật mong
Đá trên lòn dưới đá trong đá ngoài
Đầu nhọn nhiều thật là oai
Anh hùng là nó gan thay gà nầy
Sọ khuyết chẵng nhọn không may
Hay là không khuyết là tài chẵng kinh
Gà cựa khi đứng một mình
Chân lên chân xuống cựa linh quá tài
Vô sâu tay chân đùi dúm lại
Cựa tài đâm chém chẵng sai tí nào
*******
Lông Mã lẩn lộn lông Công
Gà tài gà quý còn mong đợi gì
Bây giờ kế tiếp xin ghi
Nếu cựa đâm trúng gà thì mạng vong
Tử huyệt là huyệt Giao Long
Huyệt nầy đỉnh Sọ không mong đâm vào
Dù nhẹ gà vẩn lao đao
Lập tức giảy chết mạng giao tử thần
Kế tiếp là huyệt Mắt Cần
Nếu bị đâm trúng gà thần cũng thua
Bây giờ tới huyệt Hang Cua
Lổ lỏm dưới cổ chào thua huyệt nầy
Cựa đâm là sẽ chết ngay
Vì là trúng phổi mạng nầy đã xong
Mã Kỵ huyệt cũng dễ vong
Một cựa thấu phổi đừng hòng sống nha
Bầu diều phải hiểu cho ra
Bị cựa dù thắng về nhà chết luôn
Cựa mà đâm trúng Mỏ Lườn
Gà bị đui mắt thãm thưong thân gà
Phao câu cũng lắm nguy mà
Nếu mà đâm trúng chắc là phải thua
Gà không đứng nổi sao đua
Thôi thì bê sớm thật chua chát lòng
Trái chanh to lớn dễ trông
Cựa vào sức yếu gà không thăng bằng
********
Đá trẹo xương cổ đẹp thay
Là đòn Liệt Bái quá tài phải không?
Xung Phong đòn nạp cầu mong
Đè cần để đá gà tông đó mà
Áp Thổ địch phải rên la
Xuyên Tâm đòn nặng cũng là đòn hay
Như trên bài viết giải bày
Bao nhiêu thắc mấc có ngày phải thông
Chơi gà phải biết đến tông
Nếu mà tạp nhạp phí công nuôi gà .
CHÚ THÍCH
*********
"Bỏ chạy rồi lại quay về
Đá đòn Hồi Mã ôi ghê quá chừng".Đó là gà Chạy Kiệu,gà nầy khi bắt đầu đá thì cứ bỏ chạy ít có chịu đá,chờ cho địch thủ thấm mệt mới ra đòn quyết dịnh để dành phần thắng
"Gà Đào thân bé gầy gầy..." còn gọi là gà Phụng vì đuôi dài hơn gà bình thường,chạng nhỏ khoãng 2kg6 đến dưới 3kg.Có một người nuôi ở Tân Vạn -Biên Hoà.Giống nầy khá nổi tiếng ở thập niên 60.
Lưởi như lưởi Rắn thè ra.Gà nầy đầu lưởi chẻ đôi như lưởi Rắn nên gọi là Linh kê lưởi Rắn.
"trong cánh gà có mấy vảy mỏngsát với da như vảy Rắn được xem là Linh kê
Nguyệt Lân là cựa có răng...".Cựa nầy có hình dáng giống như sừng con Lân mà ngày tết các võ đường hay múa Lân.Cựa nầy rất độc.
"Gà mà lông mọc lưa thưa
Phao câu khôngcó..."Đó là gà Cúp.gà nầy có biệt tài tránh né nên ít khi bị té.Tốc độ thì trung bình,nhưng đòn thì một cài đáng một cái.
Gà mà miệng rộng tan hoang
Lưởi thụt trong cổ hào quang mờ mờ".Gà nầy khi gáy miệng mở to,Ban đêm nếu nó gáy sẽ thấy ánh sáng rất yếu trong cổ họng của nó.Gà nầy còn gọi là gà Ngọc.Nó là Linh kê ngậm ngọc.
Dưới chân có vảy bàn cờ.Tức là vảy Địa giáp dưới lòng bàn chân.
Gà mà có vảy dưới hầu...Là vảy Giáp Cần.
Thanh Long là gà một vảy quấn ngang cựa,Không phải Xiên đao đầu cao đầu thấp.Gà nầy đòn hay cựa đâm dử tợn.Nếu mé bên dưới vảy nầy ờ đường chỉ nhỏ ngay cựa,đầu hơi nhô lên,ta dùng móng tay cạy lên một ít,ta thấy bên trong có một vảy thật nhỏ,đó là vảy Độc đao ẩn.gà nầy đòn tài,sử dụng cựa mảnh liệt.Độc đao Ẩn là Thần kê.
"Đạp mái thì đạp trên trời..." Ý nói gà nầy rượt mái chạy té khói,đến khi mái nhảy lên cao cho dến lúc thuận tiện thì anh nầy mới chịu đạp mái.
"Gà mà có cựa sừng Lân
Vành Nguyệt -Hổ Trảo...".
Vành Nguyệt:cựa giống trăng lưởi liềm.
Hổ Trảo:cửa giống hình móng Cọp
"Gà mà như thể mắc mưa
Xác sơ sơ xác ấy là gà Te"
Gà Te là gà lông lúc nào cũng xấu,dù nuôi kỷ thế nào lông cũng như vậy,không bao giờ bóng mượt.Gà nầy rất có tài,nhưng khác với gà Cúp là có phao câu.
"Nước tràn phát huy..." Có loại gà không sợ nước,khi nước ròng có lúc nó xuống nước để tắm chứ không tắm cát như những con gà khác.Gà nầy ở vùng đồng bằng sông Cửu long gọi là gà nước ròng.Nhưng rất tương phản,nước lớn thì nó đá rất hay,nước ròng thì nó không đá chỉ đứng làm bia đở đòn.
*********
"Bỏ chạy rồi lại quay về
Đá đòn Hồi Mã ôi ghê quá chừng".Đó là gà Chạy Kiệu,gà nầy khi bắt đầu đá thì cứ bỏ chạy ít có chịu đá,chờ cho địch thủ thấm mệt mới ra đòn quyết dịnh để dành phần thắng
"Gà Đào thân bé gầy gầy..." còn gọi là gà Phụng vì đuôi dài hơn gà bình thường,chạng nhỏ khoãng 2kg6 đến dưới 3kg.Có một người nuôi ở Tân Vạn -Biên Hoà.Giống nầy khá nổi tiếng ở thập niên 60.
Lưởi như lưởi Rắn thè ra.Gà nầy đầu lưởi chẻ đôi như lưởi Rắn nên gọi là Linh kê lưởi Rắn.
"trong cánh gà có mấy vảy mỏngsát với da như vảy Rắn được xem là Linh kê
Nguyệt Lân là cựa có răng...".Cựa nầy có hình dáng giống như sừng con Lân mà ngày tết các võ đường hay múa Lân.Cựa nầy rất độc.
"Gà mà lông mọc lưa thưa
Phao câu khôngcó..."Đó là gà Cúp.gà nầy có biệt tài tránh né nên ít khi bị té.Tốc độ thì trung bình,nhưng đòn thì một cài đáng một cái.
Gà mà miệng rộng tan hoang
Lưởi thụt trong cổ hào quang mờ mờ".Gà nầy khi gáy miệng mở to,Ban đêm nếu nó gáy sẽ thấy ánh sáng rất yếu trong cổ họng của nó.Gà nầy còn gọi là gà Ngọc.Nó là Linh kê ngậm ngọc.
Dưới chân có vảy bàn cờ.Tức là vảy Địa giáp dưới lòng bàn chân.
Gà mà có vảy dưới hầu...Là vảy Giáp Cần.
Thanh Long là gà một vảy quấn ngang cựa,Không phải Xiên đao đầu cao đầu thấp.Gà nầy đòn hay cựa đâm dử tợn.Nếu mé bên dưới vảy nầy ờ đường chỉ nhỏ ngay cựa,đầu hơi nhô lên,ta dùng móng tay cạy lên một ít,ta thấy bên trong có một vảy thật nhỏ,đó là vảy Độc đao ẩn.gà nầy đòn tài,sử dụng cựa mảnh liệt.Độc đao Ẩn là Thần kê.
"Đạp mái thì đạp trên trời..." Ý nói gà nầy rượt mái chạy té khói,đến khi mái nhảy lên cao cho dến lúc thuận tiện thì anh nầy mới chịu đạp mái.
"Gà mà có cựa sừng Lân
Vành Nguyệt -Hổ Trảo...".
Vành Nguyệt:cựa giống trăng lưởi liềm.
Hổ Trảo:cửa giống hình móng Cọp
"Gà mà như thể mắc mưa
Xác sơ sơ xác ấy là gà Te"
Gà Te là gà lông lúc nào cũng xấu,dù nuôi kỷ thế nào lông cũng như vậy,không bao giờ bóng mượt.Gà nầy rất có tài,nhưng khác với gà Cúp là có phao câu.
"Nước tràn phát huy..." Có loại gà không sợ nước,khi nước ròng có lúc nó xuống nước để tắm chứ không tắm cát như những con gà khác.Gà nầy ở vùng đồng bằng sông Cửu long gọi là gà nước ròng.Nhưng rất tương phản,nước lớn thì nó đá rất hay,nước ròng thì nó không đá chỉ đứng làm bia đở đòn.
********************
'' Nội Hoa Đăng vẩn miệt mài
Song songvảy ngón chạy dài lên trên".Vảy hàng Nội và vảy ngón Thới,song song nhau chạy tận gối gọi là Nội Hoa Đăng (nhìn mặt tiền thấy ba hàng vảy )Nếu vảy nầy đóng cả hai chân là Thần kê.
"Đại Giáp ngậm vảy ngâm nga " Ba vảy nối nhau không đườn chỉ đất là Đại Giáp,nếu đóng ngay cựa có chổ lỏm vô,chổ lỏm có một vảy nhỏ thì gọi là Đại Giáp ngậm ngọc.Gà nầy sử dụng cựa mãnh liệt,và là vảy Khắc cựa Phòng đao.Khó có gà nào đâm chết được nó.Tài nghệ thì miển chê.
" Hai chân Án-Phủ đó mà ".Một chân đệ nhất Án Thiên, một chân Phủ Địa.Gọi là vảy Tứ Trực gà nầy rất tài ba.
" Hoa Mai Chậu thật là dễ thương ".Dưới cựa sát với chậu,có năm vảy lớn xếp làm năm cánh,chính giữa có một vảy nhỏ,hình dáng giống như Hoa Mai nên gọi là Hoa mai chậu.Gà nầy là chuyên gia gốc cổ.
"Vảy dưới chậu lại hở ra
Ấy là Rọc Chậu...."Vài hàng vảy cuối cùng dưới chậu,ngay kẻ chân giữa ngón Ngoài và ngón Giữa có một đường chỉ hơi lớn từ trên xuống làm cho hai hàng vảy không khít với nhau.Vảy nầy gọi là Rọc Chậu.Gà nầy trước sao gì cũng bị mù mắt.
+ Song Cúc: Dưới cựa có hai vảy Dậm nhỏ đi liền với nhau,theo chiều thẳng đứng,hình dáng như Tam tài hoặc Huyền châm,vảy nầy gọi là Song cúc,còn mổi chân có một vảy đối chiếu nhau cũng gọi là Song Cúc,nếu chỉ có một chân có vảy thì gọi là Cúc Bồn.Gà Song Cúc có đòn liên hoàn từ hai,ba cái đá trở lên,còn vảy Cúc Bồn thì vô thưởng vô phạt.Nếu vảy nầy đóng trên cửa thì gọi là Ngậm Thẻ.Gà nầy dở,đòn đá thì tứ tung không đâu ra đâu.
+Tứ Trực:Gà một chân Án Thiên, một chân Phủ Địa.Gà nầy rất tài ba,ăn gà có Liên giáp nội.Tứ Trực còn có tên khác là Âm Dương Tương Giao.
+Đệ nhất Thần Hổ Đao:Mổi chân có một Đại Giáp đóng đóng trên cựa một chút vì ngậm vảy cuối cùng của hàng Thới đi lên.Gà nầy khắc cựa phòng đao, nên không có gà nào đâm chết được nó dù là tài ba đến đâu.Gà Đại Giáp Ngậm Ngọc rất là tài ba,dùng cựa mãnh liệt,có thể đá chết địch thủ tại sới hoặc khi mang về nhà thì địch thủ cũng chết.
+ Đệ nhị Thần Hổ Đao:Hìmh thức như vảy đệ nhất,khác ở chổ thay gì Đại giáp thì vảy nầy là Liên Giáp Nội.Gà nầy cũng rất tài ba.
+ Đệ tam Thần Hổ Đao:Hình thức như hai vảy trên nhưng khác ở chổ,có mội vảy lớn đóng ngay cựa(không phải là Liên giáp ).Cả ba vảy nầy đều khắc cựa nên địch thủ khó đâm chết được nó.
+ Ám Long:còn có tên gọi là vảy Yến.Ám Long là vảy giắt thật nhỏ,có khi không thấy,lót dưới một vảy lớn trước khi đụng ngón Ngọ hoặc lót dưới một vảy lớn đóng ngay cựa,nếu vảy giắt nầy màu hồng thì là Thần kê,vảy giắt nầy càng nhỏ càng quý.
+ Ác tinh:Hàng Biên dưới cựa,đôi khi có một đường vảy nhỏ lăn tăn,nếu có một vảy màu đỏ thật đỏ,đó là vảy Ác Tinh.Gà nầy hung dử bạo tàn.Tài ba xuất chúng.
+ Linh Giáp Tử:Cả hai chân đều có Liên Giáp Nội đóng ngang cựa,cùng ngậm một vảy nhỏ.gà nầy ra đòn hay, đòn độc ở hồ hai,gà nầy có đòn chưởng,buộc địch thủ bỏ chạy hoặc chết tại sới.Đặt biệt gà LGT khắc cựa địch thủ.
+Nhân Tự Thới:Hàng Thới từ móng trở vào có vài vảy hình chử Nhân.Gà nầy chuyên gia móc mắt.
+Thất Bát:Vảy hàng Trong lấn muốn hết chổ hàng Ngoài.Gà nầy đá rất dở.
+Nhân Tự Biên:Vảy ở hàng Biên hình chử Nhân, từ trên gối xuống đến chậu.Gà nầy có đòn đá rất độc.
+Tam Vinh: Mặt tiền hai hàng vảy Trơn sạch sẻ.Mặt sau và hai bên hông:Hậu,Độ,Biên,Kẻm ngay hàng thẳng lối,kông bì chia cắt.Cà hai chân đều như thế thì gọi là gà Tam Vinh.Gà nầy có đòn sáng sủa và biết tuỳ cơ ứng biến,biết thay đỏi đòn thế để đánh địch thủ đến khi nào bỏ chạy mới thôi,gà nầy cũng khắt cựa.
'' Nội Hoa Đăng vẩn miệt mài
Song songvảy ngón chạy dài lên trên".Vảy hàng Nội và vảy ngón Thới,song song nhau chạy tận gối gọi là Nội Hoa Đăng (nhìn mặt tiền thấy ba hàng vảy )Nếu vảy nầy đóng cả hai chân là Thần kê.
"Đại Giáp ngậm vảy ngâm nga " Ba vảy nối nhau không đườn chỉ đất là Đại Giáp,nếu đóng ngay cựa có chổ lỏm vô,chổ lỏm có một vảy nhỏ thì gọi là Đại Giáp ngậm ngọc.Gà nầy sử dụng cựa mãnh liệt,và là vảy Khắc cựa Phòng đao.Khó có gà nào đâm chết được nó.Tài nghệ thì miển chê.
" Hai chân Án-Phủ đó mà ".Một chân đệ nhất Án Thiên, một chân Phủ Địa.Gọi là vảy Tứ Trực gà nầy rất tài ba.
" Hoa Mai Chậu thật là dễ thương ".Dưới cựa sát với chậu,có năm vảy lớn xếp làm năm cánh,chính giữa có một vảy nhỏ,hình dáng giống như Hoa Mai nên gọi là Hoa mai chậu.Gà nầy là chuyên gia gốc cổ.
"Vảy dưới chậu lại hở ra
Ấy là Rọc Chậu...."Vài hàng vảy cuối cùng dưới chậu,ngay kẻ chân giữa ngón Ngoài và ngón Giữa có một đường chỉ hơi lớn từ trên xuống làm cho hai hàng vảy không khít với nhau.Vảy nầy gọi là Rọc Chậu.Gà nầy trước sao gì cũng bị mù mắt.
+ Song Cúc: Dưới cựa có hai vảy Dậm nhỏ đi liền với nhau,theo chiều thẳng đứng,hình dáng như Tam tài hoặc Huyền châm,vảy nầy gọi là Song cúc,còn mổi chân có một vảy đối chiếu nhau cũng gọi là Song Cúc,nếu chỉ có một chân có vảy thì gọi là Cúc Bồn.Gà Song Cúc có đòn liên hoàn từ hai,ba cái đá trở lên,còn vảy Cúc Bồn thì vô thưởng vô phạt.Nếu vảy nầy đóng trên cửa thì gọi là Ngậm Thẻ.Gà nầy dở,đòn đá thì tứ tung không đâu ra đâu.
+Tứ Trực:Gà một chân Án Thiên, một chân Phủ Địa.Gà nầy rất tài ba,ăn gà có Liên giáp nội.Tứ Trực còn có tên khác là Âm Dương Tương Giao.
+Đệ nhất Thần Hổ Đao:Mổi chân có một Đại Giáp đóng đóng trên cựa một chút vì ngậm vảy cuối cùng của hàng Thới đi lên.Gà nầy khắc cựa phòng đao, nên không có gà nào đâm chết được nó dù là tài ba đến đâu.Gà Đại Giáp Ngậm Ngọc rất là tài ba,dùng cựa mãnh liệt,có thể đá chết địch thủ tại sới hoặc khi mang về nhà thì địch thủ cũng chết.
+ Đệ nhị Thần Hổ Đao:Hìmh thức như vảy đệ nhất,khác ở chổ thay gì Đại giáp thì vảy nầy là Liên Giáp Nội.Gà nầy cũng rất tài ba.
+ Đệ tam Thần Hổ Đao:Hình thức như hai vảy trên nhưng khác ở chổ,có mội vảy lớn đóng ngay cựa(không phải là Liên giáp ).Cả ba vảy nầy đều khắc cựa nên địch thủ khó đâm chết được nó.
+ Ám Long:còn có tên gọi là vảy Yến.Ám Long là vảy giắt thật nhỏ,có khi không thấy,lót dưới một vảy lớn trước khi đụng ngón Ngọ hoặc lót dưới một vảy lớn đóng ngay cựa,nếu vảy giắt nầy màu hồng thì là Thần kê,vảy giắt nầy càng nhỏ càng quý.
+ Ác tinh:Hàng Biên dưới cựa,đôi khi có một đường vảy nhỏ lăn tăn,nếu có một vảy màu đỏ thật đỏ,đó là vảy Ác Tinh.Gà nầy hung dử bạo tàn.Tài ba xuất chúng.
+ Linh Giáp Tử:Cả hai chân đều có Liên Giáp Nội đóng ngang cựa,cùng ngậm một vảy nhỏ.gà nầy ra đòn hay, đòn độc ở hồ hai,gà nầy có đòn chưởng,buộc địch thủ bỏ chạy hoặc chết tại sới.Đặt biệt gà LGT khắc cựa địch thủ.
+Nhân Tự Thới:Hàng Thới từ móng trở vào có vài vảy hình chử Nhân.Gà nầy chuyên gia móc mắt.
+Thất Bát:Vảy hàng Trong lấn muốn hết chổ hàng Ngoài.Gà nầy đá rất dở.
+Nhân Tự Biên:Vảy ở hàng Biên hình chử Nhân, từ trên gối xuống đến chậu.Gà nầy có đòn đá rất độc.
+Tam Vinh: Mặt tiền hai hàng vảy Trơn sạch sẻ.Mặt sau và hai bên hông:Hậu,Độ,Biên,Kẻm ngay hàng thẳng lối,kông bì chia cắt.Cà hai chân đều như thế thì gọi là gà Tam Vinh.Gà nầy có đòn sáng sủa và biết tuỳ cơ ứng biến,biết thay đỏi đòn thế để đánh địch thủ đến khi nào bỏ chạy mới thôi,gà nầy cũng khắt cựa.
*********
+Giáp Vy Đao:Khoảng năm vảy,đầu sát với hàng Thành,hình nhọn chóp nón,đuôi châu lại chỉ vào cựa,dó là vảy GVĐ.Gà nầy đòn độc cựa rất nguy hiểm.Trường họp chỉ có một vảy nằm ngang với cựa,gọi là Trực Đao hoặc Xiên Đao.Trực đao tuy không bằng GVĐ,nhưng gà nầy cũng là gà hay,cựa đâm tốt.
+ Lưởng Ngọc Song Cước:Từ cựa đi lên ở hàng Thành và hàng Quách,mổi chân có một vảy rất lớn,đối chiếu nhau.Vảy nầy gôi là LNSC.Gà nầy có đòn đá liên hoàn từ hai,ba đòn trở lên trong mổi lần đá.
+ Dậm Ngoại Cán:Ở hàng Thành trước khi đụng ngón có một vảy dậm vào một vảy lớn,đó là DNC.gà nầy đá rầt dở ,không nên nuôi.
+ Phản Hậu: Vảy Hậu thường úp lên,Phản Hậu thì úp xuống.gà nầy đòn đá rất hiểm,gà hay.
+ Tứ Trục Giáp:Hai chân,mổi chân có vảy Án Thiên,một chân có Phủ Địa.Gà đóng vảy nầy thì tài nghệ miển chê,gà nầy cũng khắc cựa phòng đao.
+ Nguyệt Ám Chỉ:Hàng vảy nhỏ trên gối ( Bên trên Án Thiên )có một đường như sợi chỉ quấn từ Quách qua Thành.Gà nầy rất tài
+Giáp Vy Đao:Khoảng năm vảy,đầu sát với hàng Thành,hình nhọn chóp nón,đuôi châu lại chỉ vào cựa,dó là vảy GVĐ.Gà nầy đòn độc cựa rất nguy hiểm.Trường họp chỉ có một vảy nằm ngang với cựa,gọi là Trực Đao hoặc Xiên Đao.Trực đao tuy không bằng GVĐ,nhưng gà nầy cũng là gà hay,cựa đâm tốt.
+ Lưởng Ngọc Song Cước:Từ cựa đi lên ở hàng Thành và hàng Quách,mổi chân có một vảy rất lớn,đối chiếu nhau.Vảy nầy gôi là LNSC.Gà nầy có đòn đá liên hoàn từ hai,ba đòn trở lên trong mổi lần đá.
+ Dậm Ngoại Cán:Ở hàng Thành trước khi đụng ngón có một vảy dậm vào một vảy lớn,đó là DNC.gà nầy đá rầt dở ,không nên nuôi.
+ Phản Hậu: Vảy Hậu thường úp lên,Phản Hậu thì úp xuống.gà nầy đòn đá rất hiểm,gà hay.
+ Tứ Trục Giáp:Hai chân,mổi chân có vảy Án Thiên,một chân có Phủ Địa.Gà đóng vảy nầy thì tài nghệ miển chê,gà nầy cũng khắc cựa phòng đao.
+ Nguyệt Ám Chỉ:Hàng vảy nhỏ trên gối ( Bên trên Án Thiên )có một đường như sợi chỉ quấn từ Quách qua Thành.Gà nầy rất tài
.*******
+ Giao Long:Một vảy đầu lớn ở hàng Nội,đuôi nhỏ sát với hàng Thành.Gà nầy khi đá chui lườn cắn đùi,cắn gối,đá vỉa.
+ Nhật Thới: Từ móng của hàng Thới đếm vào,vảy thứ ba hình chử nhật,lớn hơn các vảy khác cùng ngón,đó là NT.Gà nầy khi đá có dùng thới.
+ Thần Lực Chi Bái: Bất cứ ngón chân trước nào cũng có ba đốt,nếu đếm từ đốt,từ một tới ba đầu vảy có đốm,đó là TLCB,nếu như cỉ có đốm ờ vảy một và hai.Gà nầy thì trổ đòn độc ở hồ hai trở đi.
+ Giáp Thới Phòng Đao: Vảy hàng Thới rỏ ràng,đều đặn chạy lên khỏi cựa cong vào ôm lấy cựa,nếu hai chân đều có như thế thì rất quý.Gà nầy tài ba lắm.Gà nầy thắng dịch thủ rất nhanh,cựa đâm mảnh liệt.
+ Giáp Cần:Trên cổ có vảy gôi là GC.Gà nầy hiếm quý.
+ Huyền Châm:Một vảy dậm vào giữa bốn vảy lớn của hàng Quách và Thành.Gà nầy dùng cựa mảnh liệt và có tài.
+ Gạc Thập: Còn gọi là Thập Điền,dưới cựa có bốn vảy đường chỉ hình dấu cộng,nếu đóng ngay cựa là tốt nhất.Gà nầy rất là hung dử,gan lỳ,cựa rất nhạy đâm.
+ Ác Hổ Báo: Móng ngón giữa của gà có chấm đen hoặc xanh.Gà nầy có đòn đá rất hiểm độc.
+ Lộc Điền Tự: Hai vảy hàng Nội và Ngoại châu vào nhau,đường chỉ đất rất nhỏ khiến cho hai vảy không Nội không Ngoại.Vảy nầy rất xấu,tốt nhất đừng nuôi gà có đóng vảy nầy.
+ Nhật Thần:Vảy Liên Giáp Nội,đầu sát với hàng Thành hơi tròn,đó là NT.
+ Hổ Khẩu:Vảy Liên Giáp Nội mở miệng hơi lớn.Đó là HK.
+ Hàm Long:Liên Giáp Nội mở miệng rất nhỏ.Cả ba vảy nầy đều đóng ngaycựa.Gà này cũng hay lấm và xử dụng cựa.
+ Tam Tài:Hình thức như Huyền Châm nhưng có tới ba vảy dậm từtrên xuống.Tứ Quý hình thức củng như vậy nhưng có bốn vảy dậm,có năm vảy thì gọi là Ngũ Quỉ.Gà nầy có tài nhất là Tam Tài.Các vảy nầy thường đóng trên gối.[/spoiler]
_________________
+ Giao Long:Một vảy đầu lớn ở hàng Nội,đuôi nhỏ sát với hàng Thành.Gà nầy khi đá chui lườn cắn đùi,cắn gối,đá vỉa.
+ Nhật Thới: Từ móng của hàng Thới đếm vào,vảy thứ ba hình chử nhật,lớn hơn các vảy khác cùng ngón,đó là NT.Gà nầy khi đá có dùng thới.
+ Thần Lực Chi Bái: Bất cứ ngón chân trước nào cũng có ba đốt,nếu đếm từ đốt,từ một tới ba đầu vảy có đốm,đó là TLCB,nếu như cỉ có đốm ờ vảy một và hai.Gà nầy thì trổ đòn độc ở hồ hai trở đi.
+ Giáp Thới Phòng Đao: Vảy hàng Thới rỏ ràng,đều đặn chạy lên khỏi cựa cong vào ôm lấy cựa,nếu hai chân đều có như thế thì rất quý.Gà nầy tài ba lắm.Gà nầy thắng dịch thủ rất nhanh,cựa đâm mảnh liệt.
+ Giáp Cần:Trên cổ có vảy gôi là GC.Gà nầy hiếm quý.
+ Huyền Châm:Một vảy dậm vào giữa bốn vảy lớn của hàng Quách và Thành.Gà nầy dùng cựa mảnh liệt và có tài.
+ Gạc Thập: Còn gọi là Thập Điền,dưới cựa có bốn vảy đường chỉ hình dấu cộng,nếu đóng ngay cựa là tốt nhất.Gà nầy rất là hung dử,gan lỳ,cựa rất nhạy đâm.
+ Ác Hổ Báo: Móng ngón giữa của gà có chấm đen hoặc xanh.Gà nầy có đòn đá rất hiểm độc.
+ Lộc Điền Tự: Hai vảy hàng Nội và Ngoại châu vào nhau,đường chỉ đất rất nhỏ khiến cho hai vảy không Nội không Ngoại.Vảy nầy rất xấu,tốt nhất đừng nuôi gà có đóng vảy nầy.
+ Nhật Thần:Vảy Liên Giáp Nội,đầu sát với hàng Thành hơi tròn,đó là NT.
+ Hổ Khẩu:Vảy Liên Giáp Nội mở miệng hơi lớn.Đó là HK.
+ Hàm Long:Liên Giáp Nội mở miệng rất nhỏ.Cả ba vảy nầy đều đóng ngaycựa.Gà này cũng hay lấm và xử dụng cựa.
+ Tam Tài:Hình thức như Huyền Châm nhưng có tới ba vảy dậm từtrên xuống.Tứ Quý hình thức củng như vậy nhưng có bốn vảy dậm,có năm vảy thì gọi là Ngũ Quỉ.Gà nầy có tài nhất là Tam Tài.Các vảy nầy thường đóng trên gối.[/spoiler]
_________________
*********
+ Văn Võ Song Toàn: Một chân có ba hàng vảy từ gối xuống tới chậu,một chân hai hàng trơn.Gà nầy cũng hay lắm,khắc cựa.
+ Phủ Hành Song: Một chân có hai Phủ Địa,mộtchân có Vấn Án Hoành Khai.Gà nầy rất lanh lẹ,ăn miếng trả miếng.Gà đi trên đá đầu,cổ,mặt.
+ Vấn Án Hoành Khai: Một vảy quấn ngay cựa giữa có một đường nứt.Gà nầy mổi hồ có một đòn Cáo rất hiểm độc.
+ Phủ Thành Kích: Ở hàng Thành bất cứ trên hay dưới có một vảy lớn úp lên một vảy nhỏ,thường đóng ở giữa cán.Gà nầy hay lắm,trong đời phải có thằng độ.
+ Yểm Địa: Dưới chậu,ngay đầu ngón Nội cómộtvảy nhỏ dặm vào,nếu đóng cả hai chân,gà tài.Gà nầy đá đòn rất chính xác,cựa đâm dử.Hạ địch thủ dễ dàng.
+ Bạch Giáp: Chân đen,vàng,xanh,da đá, dưới cựa ở hàng Nội có mộtvảu màu Trắng.Vảy nầy gọi là Bạch Giáp.Gà nầy cũng hay lắm.
+ Độc Giác: Hai chân,mổi chân có một vảy lớn(không phải Liên Giáp) ngay cựa cùng mở miệng ngậm một vảy nhỏ.Gà nầy trổ tài từ hồ ba.
+Song Liên Tự:Mổi chân gà đều có Liên Giáp Nội đóng ngay cựa cùng mở miệng ngậm ngọc.Gà nầy trổ đòn tài vào hồ hai.Gà nầy tài lắm.Song Liên Tự ăn Liên Giáp Nội,Hàm long, Nhật thần,Hổ khẩu.Gà nầy cản cựa địch thủ.
+ Bán Nguyệt Nội:Hai ngón Nội cong vào.Gà nầy có đòn mạnh.
+ Dặm Ngoại Ngón: Ngón Ngoài của gà có mộtvảy nỏ dậm dưới mộtvảy lớn, nhất là mé bên ngoài.Gà nầy rất dở không nên nuôi.
+ Lục Kiết Giáp: Mặt tiền của cán có vảy thật khô,hàng Biên màu đò hoặc đen,dưới cựa các vảy nhỏ có đầu nhọn,hàng Biên phụ cũng như vậy.Gà nầy rất hay.
+Án Văn Đồng Giao:Hàng Nội dưới cựa có một vấn khâu chịu hai đường nứt.Gà nầy đi trên,đá hầu,sỏ,mé,cần non.Gà nầy có đòn Oán,bị đá đau nó sẽ trả lại ngay.
+ Văn Võ Song Toàn: Một chân có ba hàng vảy từ gối xuống tới chậu,một chân hai hàng trơn.Gà nầy cũng hay lắm,khắc cựa.
+ Phủ Hành Song: Một chân có hai Phủ Địa,mộtchân có Vấn Án Hoành Khai.Gà nầy rất lanh lẹ,ăn miếng trả miếng.Gà đi trên đá đầu,cổ,mặt.
+ Vấn Án Hoành Khai: Một vảy quấn ngay cựa giữa có một đường nứt.Gà nầy mổi hồ có một đòn Cáo rất hiểm độc.
+ Phủ Thành Kích: Ở hàng Thành bất cứ trên hay dưới có một vảy lớn úp lên một vảy nhỏ,thường đóng ở giữa cán.Gà nầy hay lắm,trong đời phải có thằng độ.
+ Yểm Địa: Dưới chậu,ngay đầu ngón Nội cómộtvảy nhỏ dặm vào,nếu đóng cả hai chân,gà tài.Gà nầy đá đòn rất chính xác,cựa đâm dử.Hạ địch thủ dễ dàng.
+ Bạch Giáp: Chân đen,vàng,xanh,da đá, dưới cựa ở hàng Nội có mộtvảu màu Trắng.Vảy nầy gọi là Bạch Giáp.Gà nầy cũng hay lắm.
+ Độc Giác: Hai chân,mổi chân có một vảy lớn(không phải Liên Giáp) ngay cựa cùng mở miệng ngậm một vảy nhỏ.Gà nầy trổ tài từ hồ ba.
+Song Liên Tự:Mổi chân gà đều có Liên Giáp Nội đóng ngay cựa cùng mở miệng ngậm ngọc.Gà nầy trổ đòn tài vào hồ hai.Gà nầy tài lắm.Song Liên Tự ăn Liên Giáp Nội,Hàm long, Nhật thần,Hổ khẩu.Gà nầy cản cựa địch thủ.
+ Bán Nguyệt Nội:Hai ngón Nội cong vào.Gà nầy có đòn mạnh.
+ Dặm Ngoại Ngón: Ngón Ngoài của gà có mộtvảy nỏ dậm dưới mộtvảy lớn, nhất là mé bên ngoài.Gà nầy rất dở không nên nuôi.
+ Lục Kiết Giáp: Mặt tiền của cán có vảy thật khô,hàng Biên màu đò hoặc đen,dưới cựa các vảy nhỏ có đầu nhọn,hàng Biên phụ cũng như vậy.Gà nầy rất hay.
+Án Văn Đồng Giao:Hàng Nội dưới cựa có một vấn khâu chịu hai đường nứt.Gà nầy đi trên,đá hầu,sỏ,mé,cần non.Gà nầy có đòn Oán,bị đá đau nó sẽ trả lại ngay.
*******
+ Song Âm Song Dương:Mổi chân có Án thiên đồng thời trên cựa có hai vấn Cán.Gà tài lắm.
+ Tứ Hoành Khai (xấu ):còn có tên là Đâu Đầu Nhịn Miệng.Trên Án thiên,có bốn vảy nhỏ đóng từ Quách qua Thành,nếu năm vảy thì gọi là Ngũ Tu.Gà dở yếu sức,hay bị mù mắt.
+ Nát Gối:(nếu như cả trước lẩn sau gối thì không nên nuôi ):Trên gối các vảy nhỏ không thứ tự.
+ Nhược Giáp (xấu ):Hai hàng vảy Quách và Thành,nhỏ,hình chử nhật (nhỏ nhiều so với bình thường )Gà nầy bết lắm không nên nuôi.
+ Khép Nách (xấu ):khi gà đứng ngón Thới khép sát vào với bàn chân.Gànầykhông tốt.Trái lại khi bồng lên mà khépnhư vậy thì tốt vì gà có dùng Thới.
+ Hoàng Thành Chỉ Địa:vảy ở hàng Nội lớn đầu cao,đuôi hơi nhỏ chỉ xuống.Gà nầy khôn lanh,trả đòn nhanh,cựa đâm.
+ Lộc Điền Ngoại:một vảy nhỏ dậm thêm vào vảy lớn ở sát chậu thuộc ngón Ngoài.Nếu có cả hai chân thì thuận hai bên,nếu một chân thì thuận một bên.Còn đóng ở ngón Nội thì là gà khá.
+ Hoành Không(xấu):đầu lớn ở hàng Thành,đuôi ở hàng Quách nhỏ.Gànầy dở.Nếu từ trên gối ở hàng thứ năm hoặc trên cựa ở hàng thứ tư thì được.
+ Mai Hồng:chân gà có ba màu,nửa trên một mà,nửa dưới một màu,hàng Biên một màu.Gà nầy hiếm quí.Gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+ Độc Biên:Hàng Biên chỉ có một hàng từ gối thẳng từ gối xuống khỏi cựa.Nếu lớn thẳng hàng,không chia cắt.Rất tốt,gà nầy đòn tài,chân đánh khá nặng.
+ Thư Hùng Kê:Hai chân mổi chân một màu,chân màu trắng,chân màu đen hoặc chân màu vàng,chân kia màu xanh.Gà nầy rất tài.
+Thập Cựa:còn gọi là Thập Đao.Hàng Biên phụ ngay cựa có có một vảy nhỏ hình vuông.Gà nầy cựa rất nhạy,đòn khá tốt.
_____*********
+ Liên Châu:Vảy của ngón Nội đi thẳng lên nhập vào vảy của hàng Thới cũng đi lên,từ ngã ba đó tiếp tục đi lên ta đếm được năm vảy,đó là vạy LC.Gànầy đòn hung bạo,cựa đâm dử,nếu có bốn vảy gà cũng khá lắm.
+Tiếng gáy:
+Âm Minh Hùng Đoản:tiếng gà gáy to ồ,tiếng gáy cuối ngắn gọn,Gà nầy đá đòn chính xác,gan dạ,bền sức,giỏi nước khuya.Tómlại gà hay.
+ Âm Minh Trung:Tiếng gáy cuối không dài không ngắn,nhưng tiếng cuối không ngân dài.Gà nầy văn vỏ song toàn.
+Âm Minh Thư Đoản:Tiếng cuối thật ngắn,toàn tiếng gáy âm thanh đều nhau,không tiếng lớn tiếng nhỏ,tiếng gáy như tiếng rít.Gà nầy là gà độc,có biệt tài.
+Âm Minh Thư Trường(xấu):Tiếng cưới kéo dài cho đến khi hết hơi,âm thamh cao thấp không đều nhau.Gà nầy bở sức ,yếu hơi,không nên nuôi.
+ Âm Minh Thư Trường:tiếng gáy cuối hơi dài một tí,tiếng gáy to ồ,âm thanh tiếng lớn tiếng nhỏ,không rỏ nét.Gà nầy có đòn tốt nhưng không có đòn nghiệt,cần phải xét lại tông dòng.
+Khi gáy thì miệng phải mở thật to,gà gáy miệng nhỏ không tốt cholắm.
+Khi gáy mỏ dưới run thì không tốt,nếu run ít thì tốt,nếu không run càng quý
+Tiếng gáy không đều,am thamh lớn nhỏ.Gà yếu sức,khó đứng được nước khuya.
+Gà gáy từ năm tiếng trở lên,âm thanh đều nhau là gà hay,gáy bảy tiếng là Thần kê.
+Gà ngày mai ra thi tài,đêm nay gáy thúc từng cơn,gà nầy làLinh kê.
+Gà ban đêm về sáng gáy đúng giờ.Gà nầy có tài và có đòn quyết.
+Âm Minh Phụ:miệng mở rộng,tiếng rít to,tiếng rít nhỏ thì phải kéo dài mới tốt.Gà có tiếng rít hai hoặc ba tiếng cùng một lúa,gà có đòn tài,cựa đâm dử.
+ Song Âm Song Dương:Mổi chân có Án thiên đồng thời trên cựa có hai vấn Cán.Gà tài lắm.
+ Tứ Hoành Khai (xấu ):còn có tên là Đâu Đầu Nhịn Miệng.Trên Án thiên,có bốn vảy nhỏ đóng từ Quách qua Thành,nếu năm vảy thì gọi là Ngũ Tu.Gà dở yếu sức,hay bị mù mắt.
+ Nát Gối:(nếu như cả trước lẩn sau gối thì không nên nuôi ):Trên gối các vảy nhỏ không thứ tự.
+ Nhược Giáp (xấu ):Hai hàng vảy Quách và Thành,nhỏ,hình chử nhật (nhỏ nhiều so với bình thường )Gà nầy bết lắm không nên nuôi.
+ Khép Nách (xấu ):khi gà đứng ngón Thới khép sát vào với bàn chân.Gànầykhông tốt.Trái lại khi bồng lên mà khépnhư vậy thì tốt vì gà có dùng Thới.
+ Hoàng Thành Chỉ Địa:vảy ở hàng Nội lớn đầu cao,đuôi hơi nhỏ chỉ xuống.Gà nầy khôn lanh,trả đòn nhanh,cựa đâm.
+ Lộc Điền Ngoại:một vảy nhỏ dậm thêm vào vảy lớn ở sát chậu thuộc ngón Ngoài.Nếu có cả hai chân thì thuận hai bên,nếu một chân thì thuận một bên.Còn đóng ở ngón Nội thì là gà khá.
+ Hoành Không(xấu):đầu lớn ở hàng Thành,đuôi ở hàng Quách nhỏ.Gànầy dở.Nếu từ trên gối ở hàng thứ năm hoặc trên cựa ở hàng thứ tư thì được.
+ Mai Hồng:chân gà có ba màu,nửa trên một mà,nửa dưới một màu,hàng Biên một màu.Gà nầy hiếm quí.Gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+ Độc Biên:Hàng Biên chỉ có một hàng từ gối thẳng từ gối xuống khỏi cựa.Nếu lớn thẳng hàng,không chia cắt.Rất tốt,gà nầy đòn tài,chân đánh khá nặng.
+ Thư Hùng Kê:Hai chân mổi chân một màu,chân màu trắng,chân màu đen hoặc chân màu vàng,chân kia màu xanh.Gà nầy rất tài.
+Thập Cựa:còn gọi là Thập Đao.Hàng Biên phụ ngay cựa có có một vảy nhỏ hình vuông.Gà nầy cựa rất nhạy,đòn khá tốt.
_____*********
+ Liên Châu:Vảy của ngón Nội đi thẳng lên nhập vào vảy của hàng Thới cũng đi lên,từ ngã ba đó tiếp tục đi lên ta đếm được năm vảy,đó là vạy LC.Gànầy đòn hung bạo,cựa đâm dử,nếu có bốn vảy gà cũng khá lắm.
+Tiếng gáy:
+Âm Minh Hùng Đoản:tiếng gà gáy to ồ,tiếng gáy cuối ngắn gọn,Gà nầy đá đòn chính xác,gan dạ,bền sức,giỏi nước khuya.Tómlại gà hay.
+ Âm Minh Trung:Tiếng gáy cuối không dài không ngắn,nhưng tiếng cuối không ngân dài.Gà nầy văn vỏ song toàn.
+Âm Minh Thư Đoản:Tiếng cuối thật ngắn,toàn tiếng gáy âm thanh đều nhau,không tiếng lớn tiếng nhỏ,tiếng gáy như tiếng rít.Gà nầy là gà độc,có biệt tài.
+Âm Minh Thư Trường(xấu):Tiếng cưới kéo dài cho đến khi hết hơi,âm thamh cao thấp không đều nhau.Gà nầy bở sức ,yếu hơi,không nên nuôi.
+ Âm Minh Thư Trường:tiếng gáy cuối hơi dài một tí,tiếng gáy to ồ,âm thanh tiếng lớn tiếng nhỏ,không rỏ nét.Gà nầy có đòn tốt nhưng không có đòn nghiệt,cần phải xét lại tông dòng.
+Khi gáy thì miệng phải mở thật to,gà gáy miệng nhỏ không tốt cholắm.
+Khi gáy mỏ dưới run thì không tốt,nếu run ít thì tốt,nếu không run càng quý
+Tiếng gáy không đều,am thamh lớn nhỏ.Gà yếu sức,khó đứng được nước khuya.
+Gà gáy từ năm tiếng trở lên,âm thanh đều nhau là gà hay,gáy bảy tiếng là Thần kê.
+Gà ngày mai ra thi tài,đêm nay gáy thúc từng cơn,gà nầy làLinh kê.
+Gà ban đêm về sáng gáy đúng giờ.Gà nầy có tài và có đòn quyết.
+Âm Minh Phụ:miệng mở rộng,tiếng rít to,tiếng rít nhỏ thì phải kéo dài mới tốt.Gà có tiếng rít hai hoặc ba tiếng cùng một lúa,gà có đòn tài,cựa đâm dử.
*******
CÁCH CHỌN GÀ.
+"Gà bằng ngang như đón mời..."từ trên nhìn xuống thấy đầu gà bằng ngang,có khoảng hơi rộng,lần hai ngón tay,có khuyết hoặc lỏm vô,tiếp tục ngón tay dụng hai đầu nhọn,đó là anh gà thế.
+Gà đầu hẹp không có chiều ngang,gà nầy nhút nhát hay chạy bậy,không nên nuôi.
+Thầy Rùa là ý nói con Rùa,chậm lắm.
+Chí bất thoái:gà rất gan lỳ,thà chịu chết chứ không bỏ chạy,ví dụ như gà chân xanh mắt Ếch và anh chàng mặt Cóc.
+Là anh mắt lớn nằm ngoài cái khuôn..."gà có đôi mắt hơi lớn,còn cái khuôn là gò má của gà và phần trên của mắt.
+Gà lồi trên má:mặt gà hơi có bề ngang.
+Mỏ Sỏ:mỏ gà hơi cong,ngắn như mỏ chim sẻ,hơi suôn và có độ ngời khi tiếp xúc với anh sáng mặt trời.
+Mỏ ba lá:hai bên mỏ có hai đường như ngấn,mỏ nầy rất cứng và vửng chắc.
+Mồng hoa Sung:phần trên của gà không thẳng,uốn éo,mồng nầy hơi to một chút.
+Gàmà mồng đỏ thắm không mấy tốt.Mồng tốt thì hơi tái,khi rờ tay vào càng lạnh càng quý.
+"lại thêm anh nữa..."túc là gà có mầu mắt vàng thau(vàng thau là màu không quá vàng,màu thì hơi giống màu đồng"kim loại".
+"tên anh là Lỳ..."gà gan lỳ.
+Vàng đất:màu vàng pha lẩn màu đen,nếu có đốm đen là mắt Ếch.
+"màu đen cá Lóc..."như màu đen của chuột.Trồng mắt và con ngươi màu đen.Gà nầy thường hay bỏ chạy,không nên nuôi.
+"Mắt xanh có trắng"con ngươi màu đen (con ngươi nhỏ mới tốt)kế là một vòng xanh nhạt,kế nửa là màu trắng.Gà nầy có ba mầu mắt,gà rất tài ba.
+Độc long:khi sinh ra chỉ có một mắt.Gà nầy thì khỏi chê về tài nghệ.
+Gà Ngũ sắc chính hiệu phải có lông màu tím,đôi cánh phải có 18 diểm khác màu trên hai cánh(mổi cánh có 9 diểm).
+Nguyệt Cung:tức là vòng cong như trăng lưởi liềm úp ngược,cómột vài lông trắng ở bên trong,khác với đuôi Lau.Gà nầy tốt lắm.
+Lông đuôi cánh quạt:như mấy cái nan quạt khi mở ra.
+Vạch lông đuôi hoặc lông cánh,nếu có ba cộng lông như tóc quăn,gọi là gà Phản Vỷ,gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+Lông đuôi có một cọng trắng tuyền,gọi là Bạch Linh.Tốt lắm.
CÁCH CHỌN GÀ.
+"Gà bằng ngang như đón mời..."từ trên nhìn xuống thấy đầu gà bằng ngang,có khoảng hơi rộng,lần hai ngón tay,có khuyết hoặc lỏm vô,tiếp tục ngón tay dụng hai đầu nhọn,đó là anh gà thế.
+Gà đầu hẹp không có chiều ngang,gà nầy nhút nhát hay chạy bậy,không nên nuôi.
+Thầy Rùa là ý nói con Rùa,chậm lắm.
+Chí bất thoái:gà rất gan lỳ,thà chịu chết chứ không bỏ chạy,ví dụ như gà chân xanh mắt Ếch và anh chàng mặt Cóc.
+Là anh mắt lớn nằm ngoài cái khuôn..."gà có đôi mắt hơi lớn,còn cái khuôn là gò má của gà và phần trên của mắt.
+Gà lồi trên má:mặt gà hơi có bề ngang.
+Mỏ Sỏ:mỏ gà hơi cong,ngắn như mỏ chim sẻ,hơi suôn và có độ ngời khi tiếp xúc với anh sáng mặt trời.
+Mỏ ba lá:hai bên mỏ có hai đường như ngấn,mỏ nầy rất cứng và vửng chắc.
+Mồng hoa Sung:phần trên của gà không thẳng,uốn éo,mồng nầy hơi to một chút.
+Gàmà mồng đỏ thắm không mấy tốt.Mồng tốt thì hơi tái,khi rờ tay vào càng lạnh càng quý.
+"lại thêm anh nữa..."túc là gà có mầu mắt vàng thau(vàng thau là màu không quá vàng,màu thì hơi giống màu đồng"kim loại".
+"tên anh là Lỳ..."gà gan lỳ.
+Vàng đất:màu vàng pha lẩn màu đen,nếu có đốm đen là mắt Ếch.
+"màu đen cá Lóc..."như màu đen của chuột.Trồng mắt và con ngươi màu đen.Gà nầy thường hay bỏ chạy,không nên nuôi.
+"Mắt xanh có trắng"con ngươi màu đen (con ngươi nhỏ mới tốt)kế là một vòng xanh nhạt,kế nửa là màu trắng.Gà nầy có ba mầu mắt,gà rất tài ba.
+Độc long:khi sinh ra chỉ có một mắt.Gà nầy thì khỏi chê về tài nghệ.
+Gà Ngũ sắc chính hiệu phải có lông màu tím,đôi cánh phải có 18 diểm khác màu trên hai cánh(mổi cánh có 9 diểm).
+Nguyệt Cung:tức là vòng cong như trăng lưởi liềm úp ngược,cómột vài lông trắng ở bên trong,khác với đuôi Lau.Gà nầy tốt lắm.
+Lông đuôi cánh quạt:như mấy cái nan quạt khi mở ra.
+Vạch lông đuôi hoặc lông cánh,nếu có ba cộng lông như tóc quăn,gọi là gà Phản Vỷ,gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+Lông đuôi có một cọng trắng tuyền,gọi là Bạch Linh.Tốt lắm.
*******
CÁCH CHỌN GÀ.
+"Gà bằng ngang như đón mời..."từ trên nhìn xuống thấy đầu gà bằng ngang,có khoảng hơi rộng,lần hai ngón tay,có khuyết hoặc lỏm vô,tiếp tục ngón tay dụng hai đầu nhọn,đó là anh gà thế.
+Gà đầu hẹp không có chiều ngang,gà nầy nhút nhát hay chạy bậy,không nên nuôi.
+Thầy Rùa là ý nói con Rùa,chậm lắm.
+Chí bất thoái:gà rất gan lỳ,thà chịu chết chứ không bỏ chạy,ví dụ như gà chân xanh mắt Ếch và anh chàng mặt Cóc.
+Là anh mắt lớn nằm ngoài cái khuôn..."gà có đôi mắt hơi lớn,còn cái khuôn là gò má của gà và phần trên của mắt.
+Gà lồi trên má:mặt gà hơi có bề ngang.
+Mỏ Sỏ:mỏ gà hơi cong,ngắn như mỏ chim sẻ,hơi suôn và có độ ngời khi tiếp xúc với anh sáng mặt trời.
+Mỏ ba lá:hai bên mỏ có hai đường như ngấn,mỏ nầy rất cứng và vửng chắc.
+Mồng hoa Sung:phần trên của gà không thẳng,uốn éo,mồng nầy hơi to một chút.
+Gàmà mồng đỏ thắm không mấy tốt.Mồng tốt thì hơi tái,khi rờ tay vào càng lạnh càng quý.
+"lại thêm anh nữa..."túc là gà có mầu mắt vàng thau(vàng thau là màu không quá vàng,màu thì hơi giống màu đồng"kim loại".
+"tên anh là Lỳ..."gà gan lỳ.
+Vàng đất:màu vàng pha lẩn màu đen,nếu có đốm đen là mắt Ếch.
+"màu đen cá Lóc..."như màu đen của chuột.Trồng mắt và con ngươi màu đen.Gà nầy thường hay bỏ chạy,không nên nuôi.
+"Mắt xanh có trắng"con ngươi màu đen (con ngươi nhỏ mới tốt)kế là một vòng xanh nhạt,kế nửa là màu trắng.Gà nầy có ba mầu mắt,gà rất tài ba.
+Độc long:khi sinh ra chỉ có một mắt.Gà nầy thì khỏi chê về tài nghệ.
+Gà Ngũ sắc chính hiệu phải có lông màu tím,đôi cánh phải có 18 diểm khác màu trên hai cánh(mổi cánh có 9 diểm).
+Nguyệt Cung:tức là vòng cong như trăng lưởi liềm úp ngược,cómột vài lông trắng ở bên trong,khác với đuôi Lau.Gà nầy tốt lắm.
+Lông đuôi cánh quạt:như mấy cái nan quạt khi mở ra.
+Vạch lông đuôi hoặc lông cánh,nếu có ba cộng lông như tóc quăn,gọi là gà Phản Vỷ,gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+Lông đuôi có một cọng trắng tuyền,gọi là Bạch Linh.Tốt lắm.
CÁCH CHỌN GÀ.
+"Gà bằng ngang như đón mời..."từ trên nhìn xuống thấy đầu gà bằng ngang,có khoảng hơi rộng,lần hai ngón tay,có khuyết hoặc lỏm vô,tiếp tục ngón tay dụng hai đầu nhọn,đó là anh gà thế.
+Gà đầu hẹp không có chiều ngang,gà nầy nhút nhát hay chạy bậy,không nên nuôi.
+Thầy Rùa là ý nói con Rùa,chậm lắm.
+Chí bất thoái:gà rất gan lỳ,thà chịu chết chứ không bỏ chạy,ví dụ như gà chân xanh mắt Ếch và anh chàng mặt Cóc.
+Là anh mắt lớn nằm ngoài cái khuôn..."gà có đôi mắt hơi lớn,còn cái khuôn là gò má của gà và phần trên của mắt.
+Gà lồi trên má:mặt gà hơi có bề ngang.
+Mỏ Sỏ:mỏ gà hơi cong,ngắn như mỏ chim sẻ,hơi suôn và có độ ngời khi tiếp xúc với anh sáng mặt trời.
+Mỏ ba lá:hai bên mỏ có hai đường như ngấn,mỏ nầy rất cứng và vửng chắc.
+Mồng hoa Sung:phần trên của gà không thẳng,uốn éo,mồng nầy hơi to một chút.
+Gàmà mồng đỏ thắm không mấy tốt.Mồng tốt thì hơi tái,khi rờ tay vào càng lạnh càng quý.
+"lại thêm anh nữa..."túc là gà có mầu mắt vàng thau(vàng thau là màu không quá vàng,màu thì hơi giống màu đồng"kim loại".
+"tên anh là Lỳ..."gà gan lỳ.
+Vàng đất:màu vàng pha lẩn màu đen,nếu có đốm đen là mắt Ếch.
+"màu đen cá Lóc..."như màu đen của chuột.Trồng mắt và con ngươi màu đen.Gà nầy thường hay bỏ chạy,không nên nuôi.
+"Mắt xanh có trắng"con ngươi màu đen (con ngươi nhỏ mới tốt)kế là một vòng xanh nhạt,kế nửa là màu trắng.Gà nầy có ba mầu mắt,gà rất tài ba.
+Độc long:khi sinh ra chỉ có một mắt.Gà nầy thì khỏi chê về tài nghệ.
+Gà Ngũ sắc chính hiệu phải có lông màu tím,đôi cánh phải có 18 diểm khác màu trên hai cánh(mổi cánh có 9 diểm).
+Nguyệt Cung:tức là vòng cong như trăng lưởi liềm úp ngược,cómột vài lông trắng ở bên trong,khác với đuôi Lau.Gà nầy tốt lắm.
+Lông đuôi cánh quạt:như mấy cái nan quạt khi mở ra.
+Vạch lông đuôi hoặc lông cánh,nếu có ba cộng lông như tóc quăn,gọi là gà Phản Vỷ,gà nầy tài nghệ khỏi chê.
+Lông đuôi có một cọng trắng tuyền,gọi là Bạch Linh.Tốt lắm.
+ Đứng giọt mưa:gà đứng ngực cao gần như thẳng đứng,phao câu dưới thấp.Gà nầy đi trên,chuyên đá đầu mặt.
+ đứng đòn cân:gà đứng lưng bằng ngang song song với mặt đất.Gà nầy đi dưới,chuyên chui lòn,đá đùi,đá dỉa.
+ Cựa Hổ Trảo:hình dáng giống như móng Cọp,cựa rất nhạy đâm.
+ Cựa bên ngắn bên sút:một chân có cựa đóng cứng,một chân cựa lỏng lẻo nhứ sắp sút ra.Gà nầy xử dụng cựa mãnh liệt.
+ Lục đinh Lục giáp:hai cưa nhỏ dưới cùng không được cứng.Gà nầy cũng xử dụng cựa ác liệt.
+ Gà có cựa óng ánh trong nắng,ẩn hiện màu xanh hay trắng hoặc vàng nhạt.Gà nầy cặp cựa cũng nguy hiểm lắm.
+Vành Nguyệt:cựa cong như trăng lưởi liềm.
+Nguyệt Lân:cựa giống như sừng Lân.
+ Gà có vảy Thới tốt không chia cắt chạy dài vừa khỏi cựa cong vào ôm lấy cựa.Cựa nầy cũng là một vũ khí rất lợi hai.
+ Hoa Mai Cựa:Bên trong cán ở hàng Độ và hàng kẻm có vảy nhỏ hình hoa Mai ngang cựa.Gà nầy có tài xử dụng cựa.
+ Cựa song Đao:cựa gà bên ngoài lớn nhỏ dần bên trong,cả hai cựa th2 gọi là cựa Song Đao.
+ Siêu Đao:Cựa tròn trong lớn ngoài nhỏ,nhọn ,mủi cữa cong lên như đôi hia.
**** ĐÒN ĐỘC:
+ Đòn Lịch Bái:đòn đá vào cần làm co đỉch thủ gảy cổ hoặc cắm cần cổ xuống đất.
+ Đòn Xuyên Tâm:đá sâu vào thân địch thủ.
+ Đòn Xung Phong:đòn nạp,đòn buông rất mạnh vào địch thủ.
+ Đòn Áp Thổ:cắn lôi đầu địch thủ để đá ngang.
++ Tử Huyệt:
+Huyệt Mã Kỵ:ở mu lưng bên dưới là là phổi gà,nếu bị cựa gà sẽ trào máu miệng chết ngay.
+ Huyệt Mắt Cần:cần cổ gà nối lãi với nhau bằng những mắt như mắc cây tre,nếu cựa vào đây gà sẽ cắm mỏ xuống đất không còn đá được nữa.
+Huyệt Mỏ Lườn
hần đầu của lườn gọi là Mỏ Lườn,nếu cựa hoặc chân đá nhẹ vô bên dưới lườn gà có thể bị đui mắt.Nhớ khi cắp độ coi chừng sư kê của đối thủ "điểm"huyệt nầy khi bồng lên để so trong lượng của gà.
+ đứng đòn cân:gà đứng lưng bằng ngang song song với mặt đất.Gà nầy đi dưới,chuyên chui lòn,đá đùi,đá dỉa.
+ Cựa Hổ Trảo:hình dáng giống như móng Cọp,cựa rất nhạy đâm.
+ Cựa bên ngắn bên sút:một chân có cựa đóng cứng,một chân cựa lỏng lẻo nhứ sắp sút ra.Gà nầy xử dụng cựa mãnh liệt.
+ Lục đinh Lục giáp:hai cưa nhỏ dưới cùng không được cứng.Gà nầy cũng xử dụng cựa ác liệt.
+ Gà có cựa óng ánh trong nắng,ẩn hiện màu xanh hay trắng hoặc vàng nhạt.Gà nầy cặp cựa cũng nguy hiểm lắm.
+Vành Nguyệt:cựa cong như trăng lưởi liềm.
+Nguyệt Lân:cựa giống như sừng Lân.
+ Gà có vảy Thới tốt không chia cắt chạy dài vừa khỏi cựa cong vào ôm lấy cựa.Cựa nầy cũng là một vũ khí rất lợi hai.
+ Hoa Mai Cựa:Bên trong cán ở hàng Độ và hàng kẻm có vảy nhỏ hình hoa Mai ngang cựa.Gà nầy có tài xử dụng cựa.
+ Cựa song Đao:cựa gà bên ngoài lớn nhỏ dần bên trong,cả hai cựa th2 gọi là cựa Song Đao.
+ Siêu Đao:Cựa tròn trong lớn ngoài nhỏ,nhọn ,mủi cữa cong lên như đôi hia.
**** ĐÒN ĐỘC:
+ Đòn Lịch Bái:đòn đá vào cần làm co đỉch thủ gảy cổ hoặc cắm cần cổ xuống đất.
+ Đòn Xuyên Tâm:đá sâu vào thân địch thủ.
+ Đòn Xung Phong:đòn nạp,đòn buông rất mạnh vào địch thủ.
+ Đòn Áp Thổ:cắn lôi đầu địch thủ để đá ngang.
++ Tử Huyệt:
+Huyệt Mã Kỵ:ở mu lưng bên dưới là là phổi gà,nếu bị cựa gà sẽ trào máu miệng chết ngay.
+ Huyệt Mắt Cần:cần cổ gà nối lãi với nhau bằng những mắt như mắc cây tre,nếu cựa vào đây gà sẽ cắm mỏ xuống đất không còn đá được nữa.
+Huyệt Mỏ Lườn
hần đầu của lườn gọi là Mỏ Lườn,nếu cựa hoặc chân đá nhẹ vô bên dưới lườn gà có thể bị đui mắt.Nhớ khi cắp độ coi chừng sư kê của đối thủ "điểm"huyệt nầy khi bồng lên để so trong lượng của gà.
***VẤN CÁN VÀ CÁC VẢY CÓ LIÊN QUAN:
*Vấn Cán(tuỳ):từ vảy thứ tư trở xuống đến cựa(ngoại trừ vảy thứ bảy)có vảy vấn từ hàng Trong ra suốt hàng Ngoài là vảy quấn cán,vảy nấy xấu không nên nuôi,nếu như không có một vảy hay nào kèm theo.
* ÁN Thiên:vảy đầu tiên trên gối(dưới mấy vảy nhỏ)có hình dáng như Vấn Cán,đó là Án Thiên đệ nhất.
*Hàng vảy thứ hai là Án Thiên đệ nhị (vảy Án Vân ).
*Hàng vảy thứ ba là Án Thiên đệ tam (Án Tâm ).Gà chân đóng vảy Án Thiên gà rất tài ba.Chân có đóng cả ba vảy gọi là Tam Tài Án Thiên.
*Phủ Địa:Hình dáng giống như Án Thiên nhưng đóng dưới chậu,trên các vảy ngón,nếu đóng cả ba vảy là Tam Tài Phủ Địa,còn thêm một vấn khâu nữa tức là bốn vảy thì không đúng cách,còn gà tài nghệ như thế nào thì không thấy các tài liệu đề cập tới.Gà Phủ Địa cũng tài ba chẳng thua kém gì ÁnThiên.
*Vấn Khâu:vảy Quấn dưới cựa trên hàng vảy thứ ba từ dưới đếm lên,vảy nầy cũng không nghe nói đến tài nghệ nhưng không phải là vảy xấu.
*Hoành Không(xấu):Hình dáng như quấn Cán,đầu Ngoài lớn đuôi ở hàng Trong nhỏ,vảynầy thường đóng gần gối,gà có vảy nầy đá dở.
*Kích Giáp:Vảy vấn cán từ cựa đếm lên bốn vảy Vấn.Gà nầy rất hay,có thể hạ địch thủ chớp nhoáng.Nếu lở gặp gà tài muốn thắng nó không phải dễ dàng.***********
+ Xuyên Thành Giáp:dưới cựa có hai Liên Giáp Ngoại ở hàng Thành,bên trên có hai Vấn Cán liền nhau(không đóng trong hàng vảy Án Thiên).Gà nầy là gà hay,gà độc.
+ Ván Án Hoành Khai:hai vảy Phủ Địa cóđường lỏm như chia đôi vảy,nếu có liên tiếp bốn vảy là Quý kê.Gà nầy đá đòn rất hiểm,khi đá hay tạt ,hay quăng.
+ Nguyệt Tà: dưới cựa có vấn Cán,đầu lớn ở ngoài Thành(hình thức như lưởi búa)đầu nhỏ ở hàng Quách.Gà nầy đá được nhiầu đòn,nhiều thế,đá ngang,sỏ,mé.Đòn nào cũng hay.
+Song Âm Song Dương:hai chân,mổi chân có vảy Án Thiên,mổi chân có thêm hai Vấn Cán(trên cựa).Gà nầy rất tài ba.
+Tam Cương:ba Vấn Cán ngay cựa,đầu ở hàng Thành hơi cao một chút nếu so với hàng Quách.Gà nầy tài nghệ miển chê.
*********** *Vấn Cán(tuỳ):từ vảy thứ tư trở xuống đến cựa(ngoại trừ vảy thứ bảy)có vảy vấn từ hàng Trong ra suốt hàng Ngoài là vảy quấn cán,vảy nấy xấu không nên nuôi,nếu như không có một vảy hay nào kèm theo.
* ÁN Thiên:vảy đầu tiên trên gối(dưới mấy vảy nhỏ)có hình dáng như Vấn Cán,đó là Án Thiên đệ nhất.
*Hàng vảy thứ hai là Án Thiên đệ nhị (vảy Án Vân ).
*Hàng vảy thứ ba là Án Thiên đệ tam (Án Tâm ).Gà chân đóng vảy Án Thiên gà rất tài ba.Chân có đóng cả ba vảy gọi là Tam Tài Án Thiên.
*Phủ Địa:Hình dáng giống như Án Thiên nhưng đóng dưới chậu,trên các vảy ngón,nếu đóng cả ba vảy là Tam Tài Phủ Địa,còn thêm một vấn khâu nữa tức là bốn vảy thì không đúng cách,còn gà tài nghệ như thế nào thì không thấy các tài liệu đề cập tới.Gà Phủ Địa cũng tài ba chẳng thua kém gì ÁnThiên.
*Vấn Khâu:vảy Quấn dưới cựa trên hàng vảy thứ ba từ dưới đếm lên,vảy nầy cũng không nghe nói đến tài nghệ nhưng không phải là vảy xấu.
*Hoành Không(xấu):Hình dáng như quấn Cán,đầu Ngoài lớn đuôi ở hàng Trong nhỏ,vảynầy thường đóng gần gối,gà có vảy nầy đá dở.
*Kích Giáp:Vảy vấn cán từ cựa đếm lên bốn vảy Vấn.Gà nầy rất hay,có thể hạ địch thủ chớp nhoáng.Nếu lở gặp gà tài muốn thắng nó không phải dễ dàng.***********
+ Xuyên Thành Giáp:dưới cựa có hai Liên Giáp Ngoại ở hàng Thành,bên trên có hai Vấn Cán liền nhau(không đóng trong hàng vảy Án Thiên).Gà nầy là gà hay,gà độc.
+ Ván Án Hoành Khai:hai vảy Phủ Địa cóđường lỏm như chia đôi vảy,nếu có liên tiếp bốn vảy là Quý kê.Gà nầy đá đòn rất hiểm,khi đá hay tạt ,hay quăng.
+ Nguyệt Tà: dưới cựa có vấn Cán,đầu lớn ở ngoài Thành(hình thức như lưởi búa)đầu nhỏ ở hàng Quách.Gà nầy đá được nhiầu đòn,nhiều thế,đá ngang,sỏ,mé.Đòn nào cũng hay.
+Song Âm Song Dương:hai chân,mổi chân có vảy Án Thiên,mổi chân có thêm hai Vấn Cán(trên cựa).Gà nầy rất tài ba.
+Tam Cương:ba Vấn Cán ngay cựa,đầu ở hàng Thành hơi cao một chút nếu so với hàng Quách.Gà nầy tài nghệ miển chê.
+ Xuyên Thành Giáp:dưới cựa có hai Liên Giáp Ngoại ở hàng Thành,bên trên có hai Vấn Cán liền nhau(không đóng trong hàng vảy Án Thiên).Gà nầy là gà hay,gà độc.
+ Ván Án Hoành Khai:hai vảy Phủ Địa cóđường lỏm như chia đôi vảy,nếu có liên tiếp bốn vảy là Quý kê.Gà nầy đá đòn rất hiểm,khi đá hay tạt ,hay quăng.
+ Nguyệt Tà: dưới cựa có vấn Cán,đầu lớn ở ngoài Thành(hình thức như lưởi búa)đầu nhỏ ở hàng Quách.Gà nầy đá được nhiầu đòn,nhiều thế,đá ngang,sỏ,mé.Đòn nào cũng hay.
+Song Âm Song Dương:hai chân,mổi chân có vảy Án Thiên,mổi chân có thêm hai Vấn Cán(trên cựa).Gà nầy rất tài ba.
+Tam Cương:ba Vấn Cán ngay cựa,đầu ở hàng Thành hơi cao một chút nếu so với hàng Quách.Gà nầy tài nghệ miển chê.
(Theo Humxam Tổng hơp)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét